Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Winckelmann,czyliustanowienierzeźbiarskiegoideału…
ZwornikiemrefleksjiWinckelmanna,ajednocześniejejnaj-
większątrudnościąjestniekompletnośćposągu,którajednak-
żeszybkozostajeuzupełnionazasprawąspojrzeniaogląda-
jącego,któremuwkażdejczęściciałanobjawiasięcałyheros
spełniającyjedenzeswychczynów”[OTB17].OpisującTors
Belwederski,Winckelmanndajetakżewyrazswojemuprzeko-
naniuowyższościrzeźbynadliteraturą:nrzeźbiarzrozpoczął
tam,gdziezatrzymalisiępoeci,cizamilklibowiem,kiedyheros
zostałprzyjętywpoczetbogówizaślubionyboginiwiecznej
młodości”[OTB17].Literatura,jakchciałbytozapewnewi-
dziećWinckelmann,byłazdolnadoprzedstawieniaakcji-prac
iwysiłkuherosa,skapitulowałajednakwchwili,gdytenstałsię
bogiemiuzyskałnieśmiertelność.
Podwpływemtajemniczejsztukiduchprowadzonyjestprzezwszystkie
czynypotęgiHeraklesaażdodoskonałościjegoduszyitorsówstanowijej
pomnik,jakiegoniezdołałwznieśćżadenzpoetówopiewającychjedynie
siłęramion-rzeźbiarzichprześcignął.Tenobrazherosaniepozostawia
miejscanamyślioprzemocyiszalonejmiłości.Wspokojuiciszyciała
objawiasięwielki,statecznyduch;mąż,któryprzezmiłośćsprawiedliwo-
ściwystawiłsięnanajwiększezagrożenia,dałkrainombezpieczeństwo,
aichmieszkańcomspokój[OTB21].
WspominanyjużWilliamHazlittwłaśniezlekturyWinckel-
mannawyniósłprzekonanie,żerzeźbaniejestsztukąwyraża-
jącążycieczyruch,leczspokójibezruch,ajakotakaniemoże
działaćskuteczniejniżwówczas,gdynzatrzymujeulotnypył
wnieśmiertelnychformach,ucieleśniającychmartwecienie”10.
SpojrzenieWinckelmannazdajesięprzenikaćrzeźbiarskima-
teriałitrafiananstatecznegoducha”,którydoprowadzadoza-
nikukształtumaterialności,ustępującejmiejscaintelektualne-
muideałowi.Okaleczenie,zdekomponowanieposąguokazuje
sięwtymmomenciejegonajwiększącnotą,bowiemtylkojako
tegowydanialokalizujęwtekściegłównym,wnawiasiepodającnumer
strony.
10Cyt.za:M.Aske,KeatsandHellenism,dz.cyt.,s.91.
