Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
Winckelmann,czyliustanowienierzeźbiarskiegoideału…
naśladowaniannajowocniejszego”momentuwydarzenia,który
niemożebyćanimomentemkulminacyjnym,chwiląnajwięk-
szegonatężeniaafektu(npozaniąniemajużnic,aprzedstawiać
oczomostateczność-znaczykrępowaćskrzydławyobraźni”),
anitakżemomentemchwilowościiulotności,booglądanenie-
ustanniezjawiskotranzytorycznebudziwkońcunodrazęiprze-
rażenie”13.
Winckelmannowskiideałrzeźbiarski,któregotropempo-
dążyłHegel,ignorujetemomentalne,czasowezmianytwarzy
iciała,bowiemodzwierciedlająonewyłącznieprzejściowe
stanyemocjonalne.Zamiastnanaznaczonąprzypadkowością
materię,niemieckibadaczcałąswąuwagękierujenato,czemu
takuparcieprzeciwstawiałsięLessingjakoorędownikideału
pięknawyłączniefizycznego-nniezmienneśladyekspresjidu-
chowej,ujawniającesięwpostawieikonfiguracjiciałaznacznie
bardziejniżwtwarzy”14.Winckelmann,awrazzanimHegel,
ustalajązatemwzorcowystatusnklasycznegomonumentu”jako
tego,który-dziękiuznaniuwyższościciałaspoczywającego,
nieporuszonego-przedstawiazatrzymanąwczasiedoskonałość
13M.Mencfel,Wstęp,w:G.E.Lessing,Laokoon,czyliogranicach
malarstwaipoezji,oprac.M.Mencfel,tłum.H.Zymon-Dębicki,Kraków
2012,s.14.NazaprzeczeniutegoostatniegorozpoznaniaLessingaonie-
możliwościprzedstawianiatego,coulotne,ufundowanazostaniewyraźna
linialiteraturymodernistycznej,traktującejrzeźbęjakofigurętakiejfor-
my,którazdolnajestuchwycićireprezentowaćwłaśnieto,comomentalne
iulotne.PiszęotymszerzejwrozdzialeLekcjaposągowegożycia.Rzeźba
jakofiguraekstymnościpodmiotuuRilkegoiLeirisa.
14J.Kaminsky,HegelonArt:AnInterpretationofHegel’sAesthetics,
NewYork1962,s.72.Interesującymzaprzeczeniemtakpojętejidealności
dziełasztukirzeźbiarskiej(jakoniezależnejodmaterii)sąinterpretacje
posągówMichałaAniołaproponowaneprzezFreuda,WładysławaKo-
zickiegoiFeliksaJabłczyńskiego,któreanalizujęwkolejnymrozdziale.
Kwestianadludzkiego,duchowegoideałuzdeponowanegowposąguwią-
żesięwnichściślezformąimaterialnościądzieła.
