Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Charakterystykafizykochemicznasubstancjileczniczej
33
Metodybadaniarozpuszczalności
Metodystosowanedopomiarurozpuszczalnościmożnapodzielićnadwarodzaje:
termodynamiczneikinetyczne.Przykładamimetodzpierwszejgrupysąmetody
równowagowaorazpotencjometryczna,azdrugiej–metodynefelometrycznaitur-
bidymetryczna.
Metodarównowagowa
Metodatacharakteryzujesięprostąprocedurąpostępowania.Poleganawytrząsa-
niubadanegozwiązkuzrozpuszczalnikiemprzez24–72godziny,anawetdłużej,
wokreślonejtemperaturze(25–370C),ażdowysyceniaroztworuiosiągnięciarów-
nowagipomiędzyfaząstałąaciekłą.Następnie,pooddzieleniunierozpuszczonego
związkupoprzezsączenielubwirowanie,stężenierozpuszczonegozwiązkuwsu-
pernatanciejestmierzonewybranąmetodąanalityczną,najczęściejHPLCzdetek-
cjąUV
.JeżelibadanyjestprofilzależnościrozpuszczalnościodpH,tostosujesię
serięroztworówbuforowychookreślonympH.Omawianametodajestpostrzegana
jakozłotystandardwbadaniachrozpuszczalności.Jestonajednakpracochłonna
orazmaniskąwydajność,jeślichodzioliczbęwykonanychpomiarówwczasie.
Metodapotencjometryczna
WmetodzietejjednocześniezwyznaczaniempK
a
możnaokreślićrozpuszczalność
badanegozwiązku.Wtymceluroztwórzwiązkujestmiareczkowanymocnymkwa-
semlubzasadą.ZmieniającesiępodczasmiareczkowaniapHpozwalanawykreśle-
niekrzywejmiareczkowaniapH-metrycznego.Wmetodzietejprowadzisięmia-
reczkowaniadlakilkustężeńbadanejsubstancjiwceluuzyskaniawarunków,
wktórychwystąpiniecałkowitejejrozpuszczenie.Wtejsytuacji,wwynikuwytrące-
niabadanejsubstancji,rzeczywistawartośćpK
a
ulegnieprzesunięciudopozornej
wartości(pK
app
a
).WartościpK
app
a
wyznaczonemetodąBjerrumawprzypadkukwa-
sówsąwyższe,awprzypadkuzasadniższewstosunkudoichrzeczywistychwarto-
ści.WówczaswłaściwarozpuszczalnośćS
o
obliczanajestzewzoru:
logS
o
=log
(
C
2
)
-(pK
app
a
-pK
a
)
gdzie:Coznaczacałkowitestężeniebadanegozwiązku.
(2.50)
Metodatamazastosowaniewyłączniewbadaniachrozpuszczalnościzwiązków
ulegającychjonizacji,ajejczułośćmożebyćrzędu5ng/mL.
