Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Charakterystykafizykochemicznasubstancjileczniczej
45
Temperatura
topnienia[OC]
Gęstość[g/cm
Ciepło(entalpia)
topnienia[J/mol]
Entropiatopnienia
[J/mol·K]
Tabela2.2
Parametryfizykochemiczneodmianpolimorficznychpiracetamu
Parametr
3
]
FormaI
152,5
1,304
60,37
25,7
FormaII
140,5
1,351
28,7
69,3
FormaIII
140,0
1,371
29,3
70,9
myI,IIiIII)piracetamu,lekunootropowego,będącegopochodnąkwasuγ-amino-
masłowego,charakteryzująsięróżnymiparametrami(tab.2.2).
Zjawiskopolimorfizmuwykazujewielezwiązkówleczniczych,doktórychnależą
m.in.antybiotyki,barbiturany,sulfonamidy,steroidy,niesteroidowelekiprzeciwza-
palne,lekiprzeciwcukrzycowe.
Przykłademtakichlekówmogąbyć:karbowir(dwieuwodnioneformypolimor-
ficzne–IiVoraztrzybezwodneformy–II,IIIiIV),chlorowodorektulobuterolu
(czteryformykrystaliczne–I,II,III,monohydratorazformaamorficzna),chloro-
wodorekmeksyletyny(sześćodmianpolimorficznych–I,II,III,IV
,V
,VI),cyklo-
pentiazyd(jednaformakrystaliczna–Ioraztrzysolwaty),tetracyklina(dwieod-
mianypolimorficzne).Chociażodmianypolimorficzneniesąróżnymistanami
skupienia,przejściejednejwdrugąjestprzemianąfazowąpierwszegorzędu,nieza-
leżnąodtemperatury,azależnąodtzw.termicznejhistoriipróbek.Przejściejednej
postaciwdrugąmożebyćodwracalne(przemianaenancjotropowa)lubnieodwra-
calne(przemianamonotropowa).Formyenancjotropowesąstabilnewróżnychwa-
runkach,natomiastformypodlegająceprzejściufazowemumonotropowemumogą
miećtylkojednątrwałątermodynamicznieformęwkażdychwarunkach.
Czynnikamiwpływającyminatworzeniesięodmianpolimorficznychsą:ciśnie-
nie,temperatura,rozpuszczalnikiorazobecnośćewentualnychzanieczyszczeń.
Konsekwencjątegojestmożliwośćwystępowaniaróżnychodmianpolimorficznych
danegozwiązkuwtejsamejtemperaturzelubzmianywprocesietechnologicznym,
jakiemupoddawanajestbadanasubstancja.Wprzypadkusubstancjinieorganicz-
nychdozjawiskimechanizmówtowarzyszącychprzemianompolimorficznymnale-
żąm.in.zmianarodzajuwiązańiwzajemnegopołożeniaatomów.Zkoleimechani-
zmyizjawiskatowarzysząceprzemianompolimorficznymzwiązkóworganicznych
dotyczązmianykonformacjicząsteczek,zmianymotywówwiązańwodorowychczy
teżjednoczesnewystępowanieodmiansupramolekularnych.Ponadtoróżneformy
