Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Ryshistoryczny
37
ciątegookreśleniabyłajednaknietylejegonegatywnatreść,ileniepełnaadekwat-
nośćdoprzedmiotudefiniowanegopostępowania,wktórymjakkolwiekwyjątkowo,
tojednakmogłotakżedojśćdorozpoznaniasprawspornych.
Jakkolwiekworzecznictwiesądowymwskazywano,żeprzyjęteiutrzymywane
wustawodawstwiepolskimtradycyjneokreślenienpostępowanieniesporne”niemoże
byćinterpretowanewsensiedosłownymiobejmujetakżesprawy,wktórychpomię-
dzyuczestnikamiwystępujespór(por.uzasadnienieuchwałySN(7)z10.02.1951r.,
C741/50,OSNC1951/1,poz.2),tojednakpostanowionozastąpić(choćniejednomyśl-
nie)powyższąnazwęw1964r.określeniemnpostępowanienieprocesowe”,które-
podobniejakjegopoprzednik-definiujetenfragmentjurysdykcjicywilnejwyłącznie
przezopozycjędoprocesu,anieprzezwskazaniejegoistotnejcechy.Uzasadnieniem
tejzmianybyłajednakchęćpodkreśleniacharakterusprawrozpoznawanychwtym
trybiepostępowania,doktórychistotynależyprzedewszystkimto,żeniewystępują
wnichdwieprzeciwstawnestrony,leczuczestnicy,którychliczbamożebyćróżna,
ainteresyniekonieczniesprzeczne.
Wpiśmiennictwietermintenzaaprobowanoniebezsłówkrytyki.Wpierwszejko-
lejnościpodniesionozarzutpewnejsprzecznościwtejnazwie,samookreślenienpro-
ces”możebyćbowiemrozumianejakosynonimpostępowaniawogólności.Wska-
zanotakże,żewyrażenietoniezawierainformacjicharakteryzującejpostępowanie
nieprocesoweprzezwskazaniejakiejśjegoistotnejcechy,aponadto-zlogicznego
punktuwidzenia-możebyćzastosowanenarównidokażdegoinnegopostępowania
cywilnegoniebędącegoprocesem.
Pomimopowyższychwątpliwościterminnpostępowanienieprocesowe”ugrun-
towałsobiemiejscewsystematycepostępowaniacywilnegoijakkolwiekniejest
tozasadniczyargumentprzemawiającyzatrwaniemprzytymokreśleniu,tojed-
nakmaonniebagatelneznaczenie.Właściwerozumienietegowyrażeniawymaga
bowiemjegozestawianiazdrugimtrybemcywilnegopostępowaniarozpoznaw-
czego,awięczprocesem.IchujęciewramachpierwszejksięgiKodeksupostępo-
waniacywilnegopozwalawięctwierdzić,żepostępowanienieprocesowereguluje
sposóbrozpoznawaniatychsprawcywilnych,wktórychbrakjestcechkonstytuu-
jącychproces.Docechtychnależywszczególnościwystępowaniedwóchprzeciw-
stawnychstrontoczącychspóroprawoizmierzających(modelowo)doosiągnięcia
przeciwstawnychrezultatów.
Choćwięcobowiązywanieokreślenianpostępowanienieprocesowe”możewiązaćsię
zpewnymitrudnościami,zwłaszczanaturyteoretycznej,aktualizującymisięwra-
machstosowanianagruncietrybunieprocesowegopojęć,takichjak:czynnośćpro-
cesowa,zdolnośćprocesowa,legitymacjairoszczenieprocesowe,pismaprocesowe,
tojednakdająsięoneprzezwyciężyćprzezpostulatodpowiedniegostosowaniatych
pojęćiniestanowiąprzeszkodydlanadaniaomawianemupojęciuwłaściwejtreści.