Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
94
Rozdział2.Zasadyiprzesłankipostępowanianieprocesowego
teriwprzypadkupowstaniauchybieńistniejemożliwośćichusunięcia(np.przywró-
ceniaterminu).Zasadąjest,żeczynnościprocesowemogąbyćodwoływanewsposób
nieskrępowany,aletylkodoczasu.
Takamożliwośćistnieje,dopókiczynnościniewywołałyskutkówpolegających
nawydaniuorzeczenia,cotakżejestelementemformalizmuprocesowego.
Postępowanienieprocesowejestjeszczemniejsformalizowaneniżproces.Zaznacza
siętowpostępowaniuopiekuńczymiwtychsprawach,wktórychsąddziałazurzędu.
Wówczasbrakiformalneczynnościdokonywanychprzezuczestnikówpostępowa-
nianiemogątamowaćbiegusprawy.Niemniejtakżewtympostępowaniuzasada
umiarkowanegoformalizmuobowiązuje,istniejeobowiązekprzestrzeganiawarun-
kówprzypisanychdlaczynnościprocesowychsąduiuczestnikówpostępowania.
2.3.Nadużycieprawaprocesowego
Niezależnieodregulacjizawartejwart.3k.p.c.,wskazującejnaobowiązekrzetelnego
działania,tj.żestronyiuczestnicypostępowaniaobowiązanisądokonywaćczyn-
nościprocesowychzgodniezdobrymiobyczajami,dawaćwyjaśnieniacodooko-
licznościsprawyzgodniezprawdąibezzatajaniaczegokolwiekorazprzedstawiać
dowody(coznajdujetakżeodzwierciedleniewart.45KonstytucjiRPczyart.6EKPC
iart.14ust.1MPPOiP),ustawodawcazdecydowałsięwprowadzićklauzulęgeneralną
zakazującąnadużywaniaprawprocesowych.Zgodnieznowododanymart.41k.p.c.
zuprawnieniaprzewidzianegowprzepisachpostępowaniastronomiuczestnikom
postępowanianiewolnoczynićużytkuniezgodnegozcelem,dlaktóregojeustano-
wiono(nadużycieprawaprocesowego).Namocyart.13§2k.p.c.klauzulatabędzie
dotyczyćtakżeuczestnikówpostępowanianieprocesowego.Jakjużnagrunciewcześ-
niejszegoorzecznictwawskazywałSądNajwyższy,sformułowaniewart.3k.p.c.klau-
zulidobrychobyczajównieoznaczastosowaniatejklauzulitakjakrozumianajest
onawprawiematerialnym,tj.jakozawierającejodesłaniedonormpozaprawnych,
leczjakoprzyjęciereguły,żestronyiuczestnicypostępowaniaprzydokonywaniu
czynnościprocesowychpowinnikierowaćsięobowiązującymiprzepisamiinienad-
używaćswoichuprawnień.Uznanieprzezsąd,żewykonanieprzezstronęuprawnie-
niaprocesowegostanowinadużycieprawprocesowych,możenastąpićtylkonapod-
stawiewnikliwejocenyokolicznościsprawy,wpełniuzasadniającejstwierdzenie,
żedziałaniestronyjestpodyktowanenierzetelnym-odmiennymodprzewidzianego
iakceptowanegoprzezustawę-celem,awszczególnościzamiaremutrudnienialub
przedłużeniapostępowania55.Dlategośrodkiprocesowemającenaceluzagwaranto-
wanieuczestnikomrealizacjiichuprawnieńpowinnybyćwykorzystywanewspo-
55PostanowienieSNz21.07.2015r.,IIIUZ3/15,LEXnr1925809.
