Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
PostępowanieustawodawczewPolsce–prawo,zwyczajeipraktyka
dziejrozbudowaneichkatalogi.Zróżnicowaniewtymzakresieodzwierciedlacelprowa-
dzonychbadań,jakrównieżoryginalnośćpodejściadoprezentowanychkwestii.Charak-
terystycznenatomiastjestto,żepomimoróżnicmiędzyposzczególnymipropozycjami,
wszystkiewskazująnatradycyjnefunkcjeparlamentu,osadzonemocnowhistoriitego
organu,amianowiciefunkcjęustawodawcząifunkcjękontrolną.
Niecoinaczejfunkcjeparlamentudefiniowanesąwliteraturzepolitologicznej.Anali-
zymieszczącesięwtymnurciebadańnaukowychutożsamiająfunkcjenietylezzakresem
uprawnieńbadanegoorganu,ileprzedewszystkimzefektamidziałańpolitycznychpodej-
mowanychprzezdanypodmiot.Poszczególniautorzyproponujązróżnicowanezestawy
funkcji41.To,cojednakwydajesięnajistotniejsze,wiążesięztym,żewkażdejkoncepcji
wsposóbbezpośrednibądźpośrednipojawiasięnawiązaniedoprawotwórczejroliparla-
mentu.Wtymsensieuchwalanieustawjestpostrzeganejakojednoznajbardziejrozpozna-
walnychpólaktywnościparlamentów.Funkcjaustawodawcza(bezwzględunazróżnicowa-
niedotyczącejejnazewnictwa)zjednejstronystanowidomenęparlamentów,zdrugiejzaś
odzwierciedlapoziomichwpływunafunkcjonowaniepaństwaizachowaniaznajdujących
sięwjegogranicachpodmiotów.Praktyczneznaczenierealizacjiprzezparlamentyfunkcji
ustawodawczejanalizowaćmożnadwutorowo.Zjednejstronymożnaskupiaćuwagęna
ilościowymaspekcie,ukazującym,jakczęstoparlamentkorzystazprawadostanowienia
ustaw.Jednocześniemożnazbadać,jakajestczęstotliwośćrealizacjifunkcjiustawodawczej
parlamentów(takżeichorganówwewnętrznych)natlesięganiapokompetencjepowiąza-
nezinnymirealizowanymiprzezeńfunkcjami.Zdrugiejstronysporownioskównatemat
znaczeniafunkcjiustawodawczejwdziałalnościparlamentówmożnasformułowaćrównież
woparciuobadanieaspektujakościowego.Dotyczyłobytozakresusprawregulowanych
wformieustawowej,specyfikiprzebieguprocesuustawodawczegoirzeczywistegowpły-
wuparlamentównatreśćstanowionychustaw.Oilewypełnianieprzezparlamentyfunkcji
ustawodawczejstanowijedenznajbardziejrozpoznawalnychobszarówaktywnościtychor-
ganówwramachsystemuorganówpaństwowych,topodkreślićnależy,żewsamympostę-
cyjnymRP
,[w:]T.Mołdawa,J.Zaleśny(red.),Parlamentaryzmwświeciewspółczesnym.Międzyideąarzeczy-
wistością,Warszawa2011,s.200-201.
41PhilipNortonpodkreślaznaczeniefunkcjilegitymizacyjnej,wyrażającejsięwtym,żeparlamentwimie-
niuobywateliwyrażazgodęnapodjęciedziałańwramachprowadzeniapolitykipublicznej.Zob.:P
.Nor-
ton,Parliaments.AFrameworkforAnalysis,nWestEuropeanPolitics”1990,Vol.13,Issue3,s.1.David
M.Olsonwskazujenaczteryfunkcjerealizowaneprzezparlamenty:współtworzeniepolitykipaństwa,
stanowienieprawa,współdziałaniezegzekutywąiwpływnaopiniępubliczną.Zob.:D.M.Olson,Demo-
kratyczne...,s.14-16.Zkoleipropozycja,którąprzedstawiłDavidClose,obejmujepięćfunkcji:stanowienie
prawa,nadzorowaniewładzywykonawczej,nagłaśnianieokreślonychzagadnień(podawaniedopublicznej
wiadomości),reprezentowanieróżnychopiniiirozwiązywaniekonfliktów.Zob.:D.Close,Introduction:
ConsolidatingDemocracyinLatinAmerica.WhatRoleforLegislatures?,[w:]D.C.Close,Legislaturesand
theNewDemocraciesinLatinAmerica.1995(LynneRienner),s.2-4.Jednąznajbardziejrozbudowanych
typologiifunkcjiparlamentów,mieszczącąsięwnurciebadańpolitologicznych,przedstawiłzkoleiRobert
Packenham.Wprawdziewskazałonnzaledwie”trzyfunkcje:legitymizacyjną,socjalizacyjno-rekrutacyjną
idecyzyjną,jednakżekażdaznichzawierawsobiekilkapodfunkcji.Wtymmiejscuwystarczypodkreślić,
żefunkcjadecyzyjnaobejmujeswoimzasięgiemstanowienieprawa,przedewszystkimzaśustawodaw-
stwo.Szerzejzob.:R.Packenham,LegislaturesandPoliticalDevelopment,[w:]P
.Norton(red.),Legislatures,
Oxford1990,s.81-96.
