Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MonikaWróblewska
Dyspozycjestanowiązespółcechpsychofizycznych,składającysięzwiedzy,
umiejętności,zdolności,motywacji,wartościistylówdziałania,którychpo-
siadanie,rozwijanieiwykorzystywanieumożliwiarealizacjęcelówizadań
życiowych
22
.Kompetencjestanowiąrodzajstrukturypoznawczej,złożonej
zokreślonychzdolności,zasilanejwiedząidoświadczeniami,zbudowanej
naprzekonaniu,żeprzypomocytychzdolnościmożnaskutecznierealizować
zadaniazwiązanezdanymobszaremizgodniezprzyjętymistandardami23.
Pojęcienkompetencji”przenikadoobszarukształceniaogólnego,gdzietrak-
towanejestjakopewienzakresmożliwości(potencjałjednostki)doefektyw-
negodziałaniawwielusytuacjach,zarównojednostki,jakispołeczeństwa
24
.
Wartozwrócićuwagęnadwiewzajemnieuzupełniającesięperspektywy
rozumieniakompetencji:podmiotowąiprzedmiotową.Znaczeniekompe-
tencjiprzedmiotowychtkwiwmożliwościefektywnegoiskutecznegodzia-
łania.Istotąkompetencjipodmiotowychjestrozwójsiebieiświata,stanowią
onezatemrodzajbazydlakompetencjiprzedmiotowych.Takiekomplemen-
tarneujęciekompetencji,łącząceujęciepodmiotoweiprzedmiotowe,po-
zwalanaszerszysposóbinterpretowaniarozwojuczłowiekawkategoriach
działańkompetencyjnych.Nietylkojakoskutecznaczyefektywnarealizacja
zadań,aleszerzej-jakosposóbbyciakompetentnym,czyliświadomekie-
rowaniesięprzyjętymiwartościamiwdziałaniu.
Proaktywnośćjakowyznaczniksukcesu
Terminnproaktywność”oznaczasposób,wjakizachowująsięludzie,który
pośredniooddziałujenaśrodowisko.Oznaczazdolnośćdokształtowania
środowiskawstopniuprzewyższającymzdolnośćkształtowaniazachowań
22
M.Czerepaniak-Walczak,Podmiotowekompetencjeemancypacyjnewperspektywiekształ-
ceniaustawicznego,[w:]Kształcenieustawicznejakowspółczesnastrategiaedukacyjna:
nowetendencjewandragogice,red.E.Przybylska,K.Jaskot,Szczecin1996,s.119-128.
23M.Dudzikowa,Kompetencjeautokreacyjneczyijakmożliwedonabyciawtokustudiów
pedagogicznych?,[w:]Ewolucjatożsamościpedagogiki,red.H.Kwiatkowska,Warszawa1994.
24
Kompetencjekluczowe.Realizacjakoncepcjinapoziomieszkolnictwaobowiązkowego,War-
szawa2005,s.13.
13