Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PawełDybel
WprzypadkumitologiigreckiejidramatuSofoklesamamy
zatemdoczynieniazdwiemaróżnyminarracjami,któremożemy
wrównejmierzeuznaćzaliterackie.Pierwszaznichtonarracja
samegomitu,wktórejaktyojcobójstwa,kazirodztwaikanibalizmu
wynikiemDświadomego”działaniabogów,zgodnegozichpra-
gnieniami.Drugatojużnarracjaściśleliteracka,wktórejniema
anisłowaopragnieniachEdypa;jegodziałaniazostałyprzedsta-
wionejakoefektzrządzenialosu.Edypowepragnieniakazirodztwa
iojcobójstwanależąjużdonieświadomego,gdziezostaływyparte.
Imusiałoupłynąćzgórądwatysiącelat,zanimzostałytamroz-
poznane.
WujęciuFreudatotapierwszanarracjajestbliższaDprawdy”
nieświadomego,wypowiadającwprost.Wynikatostąd,żeświat,
doktóregosięodnosi,światarchaicznychbogównieznajeszcze
zakazówiwyparcia.Toświat,wktórymwszystkoimwolno;wswo-
ichdziałaniachbogowiemogądawaćbezpośredniwyrazswym
pragnieniom,któredopieropóźniejjakowypartestanąsięostoją
nieświadomego.Zgodnieztymodczytaniemowegosłynnego
fragmentuObjaśnianiamarzeńsennych-jeślitrzymaćsięrozróżnień
Felman-nietylkopsychoanalizajestnieświadomymliteratury.
Miejscenieświadomegomożezająćrównieżjednanarracjalite-
racka(mit)wobecdrugiej(dramat).Zkoleinarracjasamejpsycho-
analizy,któraodsyładonieświadomegowymiarudziałańEdypa,
zawieraswegorodzajuprzymierzeznarracjąmityczną,wktórejto,
copóźniejstałosięnieświadome,zostałowypowiedzianewprost.
Znowuwidzimy,żesposóbodniesieniapsychoanalizydolitera-
tury,aściślejbiorąc:doróżnychnarracjiliterackich,jestznacznie
bardziejzłożonyniżprzyjmujetowspomnianaautorka.Relację
komplikujewdodatkufakt,żeFreudwplótłwniąjeszczejeden
dyskursoliterackimcharakterze:własneicudzenarracjemarzeń
sennych.Wtychnarracjach,zewzględunaujawniającąsięwnich
44