Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
inflagrantizniewolnikiempodlegałapublicznemunapiętnowaniuikarze.
Chrześcijańskinakazrównościobupłciiwszystkichstanówwsferzemał-
żeńskiejetykiseksualnejoznaczałrewolucjęobyczajowątakdlaRzymian,
jakiludówbarbarzyńskich,którewogólenieliczyłysięzpodmiotowością
kobietywmałżeństwie.
Organizacjagminchrześcijańskichwczasachpóźnegoantykustałasię
gminachrześcijańska
jedynąstrukturąorganizacyjną,wktórejprzetrwałdemokratycznycharak-
terwładzy.Stojącynaczelediecezjibiskup,wybieranyprzezlud,stałsię
naturalnymjegoobrońcąnajpierwprzedsamowoląadministracjicesarskiej,
apóźniejprzedagresjąbarbarzyńców.Wysokiautorytetbiskupówbrałsię
takżeztego,żewybieranonajbardziejprawychiżarliwychreligijnieczłon-
kówmiejscowejspołecznościchrześcijańskiej.Najczęściejteżurządtenpo-
wierzanoludziomwykształconym,wywodzącymsięzrzymskiejarystokracji,
któranajwcześniejprzyjmowałanowąreligię.Biskupnietylkonauczał
prawdwiary,alebyłjednocześnieadministratoremdiecezji,sędziąijedy-
nymzarządcąkościelnychinstytucjidobroczynnych.
RolaspołecznaKościołasprowadzałasiębowiem,zgodnieznakazami
Ewangelii,dodbaniaobiednych,sieroty,wdowy,podrzutkówiumysłowo
chorych.Gminychrześcijańskierozpoczęłynieznanązupełniewstarożytno-
ścidziałalnośćcharytatywnąifilantropijnąnarzecznajsłabszych,których
losaminieinteresowałosięwcześniejanispołeczeństwo,anipaństwo.Wy-
siłekfinansowyKościołabyłpokrywanyzdatkówwspólnoty,darowizn
otrzymywanychtakodosóbfizycznych,jakischrystianizowanegopaństwa,
którewobecnieudolnościwłasnychstrukturprzerzucałonaKościółwypeł-
nianiewielufunkcjipublicznych.Byłonbowiemzobowiązanym.in.dozaj-
mowaniasięmiejskimiwydatkami,robotamipublicznymi,utrzymania
akweduktówidostawyżywnościdlawojska.Wrazzpostępującymkryzy-
semabsolutnegocesarstwaodpowiedzialnośćzaadministracjępubliczną
przejmowaliwięcbiskupi.
101030Źródłaprawa
Wczasachdominatuwzrosłoznaczenieprawotwórczejdziałalnościcesarzy.
Podstawąporządkuprawnegostawałysięcorazczęściejrozporządzenia
(konstytucje)cesarskie-leges.Zawierałyonejednakgłównieprzepisyprawa
publicznegoikarnego.Wsprawachnieuregulowanychprzezustawodaw-
stwocesarskiekorzystanowpraktycesądowejzdawnegoprawa(ius),które
byłoznanegłówniezdziełprawnikówrzymskich.Wieluznichotrzymywało
odcesarzyuprawnieniedooficjalnegointerpretowaniaobowiązującego
prawawformieodpowiedziprawnych.Opinieprawneautoryzowanychnie-
jakojurystówmiałyzasobąautorytetcesarski(iuspublicerespondendiexauc-
toritateprincipis).Byłyonewzasadziewiążącedlasędziówrozstrzygających
spornesprawy.Wtensposóbwokresiedominatupismawybitnychprawni-
kówrzymskichurosłydorangiźródełobowiązującegoprawa.
44