Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
naukiwpowojennychszkołach,zoczywistychwzgle
"dów,byłybardzotrudne.
Stratywojennewtejdziedziniebyływyja
"tkowoduz
˙e,oszacowanezostały
napoziomie60%stanusprzed1września1939r.Zniszczonelubuszkodzone
zostały6842szkołyszczeblapodstawowego,263średniego,294zawodowego
oraz80instytucjiprzygotowuja
"cychnauczycieli.Bardzodotkliwa
"strata
"był
brakok.30%zogółuzatrudnionychwszkołachprzedwojna
"pedagogów.
Zdewastowanebyłyboiska,biez
˙nie,kortyiinneurza
"dzeniasportowe,tak
waz
˙nedlaodtworzeniasiłbiologicznychmłodegopokolenia70.
Wtejsytuacji
pierwszorze
"dna
"
sprawa
"
była
odbudowa
bazy
materialnej
szkolnic-
twa.Poustaniudziałańwojennych,dzie
"kiogromnemuzaangaz
˙owaniuspo-
łeczeństwa,uruchamianoszkoły,remontowanoizbylekcyjne,cze
"stowedług
przedwojennychwyobraz
˙eń71,istaranosie
"wznawiaćnauke
".Wdniu1maja
1945r.istniałojuz
˙14958szkółpowszechnych,wktórychuczyłosie
"
2468981uczniów,536gimnazjów–85818uczniówi344licea–10183
uczniów.Do1czerwcategosamegorokurozpocze
"łoprace
"14szkółwyz
˙szych,
wktórychła
"czniestudiowało17,8tys.słuchaczy72.Wnaste
"pnychlatachte
liczbywzrosły,choćnakładyfinansowepaństwanaoświate
"byłystosunkowo
niskie73.
Powszechnymobrazkiemwpowojennychszkołachbyłaobecnośćtzw.
przerośnie
"tychroczników:dorosłychludzi,cze
"stozduz
˙ymbagaz
˙emwojennych
doświadczeń,którymokupacjaniepozwoliłaukończyćnaukiwterminie.
Stwarzałotowszkołachspecyficznerelacjemie
"dzynauczycielamiatak
zróz
˙nicowana
"wiekowomłodziez
˙a
".Brakowałoławek,pomocydydaktycznych
iinnychsprze
"tów.Jedenznauczycieliwspominał,z
˙ekrede
"zaste
"powałmu
we
"gieldrzewny,atrament–sokzczerwonychburaków,alekcjeprzyrody
czygeografiiodbywałysie
"pogla
"dowowterenie–nała
"celubwlesie.Nauke
"
utrudnialtez
˙brakpodre
"czników,wie
"cnauczycielestaralisie
"dyktowaćnaj-
niezbe
"dniejszeinformacje,natomiastzadana
"lekture
"czytanozbiorowo,wko-
lez
˙eńskichgrupachipóźniejstreszczano74.Innymproblemembyłyduz
˙eróz
˙nice
mie
"dzyuczniamipodwzgle
"demprzygotowaniadonaukinaokreślonym
poziomie.Wławkachszkolnychsiedzielioboksiebiesłuchaczetajnych
kompletów75orazmłodziludzie,którymwojnaprzerwałaba
"dźuniemoz
˙liwiła
nauke
".Ciostatnicze
"stomieliogromnebrakiipłyna
"cesta
"dkłopotyzopa-
70B.Fijałkowska,Ideowo-politycznadziałalność...,s.16;J.Gaj,Wychowaniefizyczneisport
wPolsceLudowej,Warszawa–Poznań1987,s.67;A.Świecki,OświataiszkolnictwowXXX-leciu
PRL,Warszawa1975,s.147,152;S.Mauersberg,M.Walczak,Oświatapolska1944–1956.Wybór
źródeł,cz.1:Lata1944–1948,Warszawa1999,s.23–25;M.Z
˙urowski,StratyludnościowePolski
wlatach1939–1945zeszczególnymuwzgle
˛dnieniemstrukturyspołecznejizawodowejorazwpływu
nasytuacje
˛gospodarcza
˛kraju,w:GospodarczeispołeczneskutkiwojnyiokupacjidlaPolski
orazdrogiichprzezwycie
˛z
˙enia.Materiałyzkonferencjinaukowej.Karpacz4–6grudnia1985,
Wrocław1989,s.249.
71K.Kosiński,Oficjalneiprywatnez
˙yciemłodziez
˙ywczasachPRL,Warszawa2006,s.189.
72Szkolnictwowliczbach1944/45,Warszawa1946,s.4,20,38–41.
73T.Stankiewicz,PierwszyinwestycyjnyplanPolskiLudowej,
,,DziejeNajnowsze’’1988,nr
2,s.46.
74A.Świecki,Oświataiszkolnictwo...,s.148;Naprzełomie.Wspomnienianauczycieliiuczniów
1944–1956,Warszawa1994,s.127.
75Wmyślministerialnegozarza
"dzeniapowołanokomisje,któreporozpatrzeniupisemnych
zaświadczeńwystawionychprzeznauczycieliwydawałyświadectwaszkolneuczestnikomtajnego
nauczania.Natejpodstawiebylionizapisywanidoodpowiednichklas.
