Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Armiametafor
11
Rortymiałrację,tokryzysudemokracjiliberalnejniebędziemyrozumiećwka-
tegoriachkonfliktumiędzyprawdąakłamstwem(wrogąpropagandą)albospo-
rumiędzyracjonalnościąairracjonalizmem(nacjonalizmemlubpopulizmem).
Zamiastmówićokryzysierozumuwżyciupublicznym,trzebabymożemówić
ozmianiepodstawowychwarunkówuprawianiapolityki,wzwiązkuzktórą
zwyczaje,wierzeniaimity,gwarantującedotądpanowanieporządkuliberalno-
-demokratycznego,ulegałyosłabieniuitraciłyzdolnośćstabilizowaniasys-
temupolitycznego.Jeśliprzyjąć,żeproroctwoRorty’egosięspełniło,możemy
potrzebowaćlepszegopojęciademokracjiliberalnej,niezależnieoddoraźnych
turbulencjipolitycznych.Zdaniemamerykańskiegoautorademokracjaliberal-
namogłabyzyskaćlepsząpolitycznąsamoświadomośćprzezprzyjęciewłasne-
goopisuwkategoriachnawskrośpragmatycznych-wsłownikufilozoficznego
pragmatyzmu.Jeślimiałrację,toprzedstawienietakiegoopisupozwoliłobyle-
piejwyrazićznaczeniewspółczesnychtransformacjipolitycznych,atakżelepiej
zrozumiećpraktycznemożliwościdziałaniawodpowiedzinaproblemniestabil-
nościporządkupolitycznego.
CelemtejpracyjestwyjaśnieniekoncepcjipragmatycznegoliberalizmuRi-
chardaRorty’ego.Jesttozadanie,któregoznaczenierównieżwymagapewnego
wyjaśnienia.Jakwiadomo,Rortyniesformułowałklasycznejteoriipolitycznej,
azatemprzedstawieniearchitekturypojęciowejjegofilozofiipolitycznejwyma-
gawysiłkurekonstrukcyjnego.Cowięcej,wdotychczasowejliteraturzedomi-
nowałainterpretacjajegomyślijakoprzedewszystkimnegatywnej,krytycznej,
sceptycznej-podważającejzałożeniafilozofiiprzezwielkieF.Wodróżnieniuod
tegoostatniozarysowujesięnurtinterpretacyjny,nagrunciektóregopodejmuje
siępróbypojęciowejrekonstrukcjinormatywnychzałożeńjegopragmatyzmu6.
6AutorzywpisuwStanfordEncyclopediaofPhilosophyzwracająuwagęnazmianępodej-
ściabadaczydofilozofiiRorty’egozkrytycznegonakonstruktywne:B.Ramberg,S.Dieleman,
RichardRorty,w:E.N.Zalta(red.),TeStanfordEncyclopediaofPhilosophy,https://plato.stan-
ford.edu/archives/fall2021/entries/rorty/(dostęp:10.08.2021).Wsprawiewspółczesnejrecepcji
filozofiiRorty’egozob.C.Koopman,Challengingphilosophy:LocatingRorty’spositiveconcep-
tionofphilosophy,w:A.Gröschner,C.Koopman,M.Sandbothe(red.),RichardRorty:From
PragmatistPhilosophytoCulturalPolitics,BloomsburyAcademic,London-NewYork2013,
s.75-106;C.Chin,TePracticeofPoliticalTeory:RortyandContinentalTought,Columbia
UniversityPress,NewYork2018,s.14-15.Zob.takżeprzytoczonąprzezChinaliteraturę.Autor
skupiauwagęnarelacjimyśliRorty’egodoagonistycznejteoriiWilliamaConolly’ego.Wśród
istniejącychpublikacjinatematfilozofiipolitycznejRorty’egowymienićmożna:M.Festenste-
in,PragmatismandPoliticalTeory,UniversityofChicagoPress,Chicago1997;Ch.J.Voparil,
Rorty:PoliticsandVision,Rowman&LittlefieldPublishers,Lanham2006;M.Bacon,Richard
Rorty:PragmatismandPoliticalLiberalism,LexingtonBooks,Lanham2007;M.Kilanowski,
Kuwolnościjakoodpowiedzialności:Dewey,Rorty,Habermasonowejjakościwdemokra-
cji,WydawnictwoNaukoweUMK,Toruń2013;W.M.Curtis,DefendingRorty:Pragmatism
andLiberalVirtue,CambridgeUniversityPress,NewYork2015.Wostatnimczasieukazały
