Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Dyplomacjaczymjestijakrozwijałasięprzezwieki
RacjastanudeterminowałafrancuskąpolitykęzagranicznąkardynałaRichelieu.
ZidentyfikowałhegemonięHabsburgówwEuropiejakożywotnezagrożeniedla
bezpieczeństwaFrancjiiwobectego,zamiastpoprzećichwwalcezprotestancką
opozycją,rozpocząłmontowaniekoalicjiantyhabsburskiej.Stanąłpostronieluterań-
skichwładcówwNiemczech,SzwecjiiDaniiprzeciwprawowitemukatolickiemu
cesarzowi.WsparłpowstaniekalwinistówwhiszpańskichNiderlandach,abez-
względniezwalczałichweFrancji,gdziezwanoichhugenotami.Abyniewiązać
szwedzkiegosojusznikawojnązPolską,nakazałswojemuambasadorowipodjęcie
mediacjizwieńczonejzawarciemrozejmuwAltmarku
273
.Ambasadorzaśwykazał
kunszt,uzgadniająctytulaturyZygmuntaIIIiGustawaAdolfa,obuuważającychsię
zakrólaSzwecji
274
.AbydodatkowoosłabićAustrię,winstrukcjidlakolejnegoamba-
sadorawysłanegodoWładysławaIVRichelieupolecałdoradzaćRzeczypospolitej
zbrojneodebranieŚląska,powołującsięnajejprawa
275
.Pokonującdynastyczneam-
bicjeHabsburgówigłębokoosłabiającpotencjałichpaństw,zaprowadziłpośrodku
Europyrównowagęsił,którapotemstałasięsposobemkształtowaniastosunków
międzynarodowych
276
.
Sukceswbudowieitrwałościkoalicjioparłnanajlepiejpoinformowanejinajbar-
dziejskutecznejwEuropiedyplomacji
277
.Określiłmianemnieustannychnegocja-
cji,jakożeterminfldyplomacja”powstałpóźniej.Podjegokierunkiemczynionaod
stulatinwestycjawsiećstałychmisjiokazałasięwpełniprzydatna.Podkreślałupor-
czywieflwidząc,jakzupełniezmieniłasięzajegożyciasytuacjaFrancji”żejawne
czytajne,cierpliwenegocjacjemajądladyplomacjiwiększeznaczenieniżwystawne
wizytyceremonialne.flKtonieustannienegocjuje,znajdziewkońcuwłaściwąchwi-
lę,byosiągnąćswójcel,wprzypadkuniepowodzenianieponiesiestraty,zaśdzięki
rozmowomzyskawiedzę,codziejesięnaświecie,coniejestdrobnostkądladobra
własnegopaństwa”
278
.Zdaniemkrytykówwymagałobyto,abypierwszeństwoflracji
273
Testamentpolitique…,t.1,s.32–33.M.Cichocki,MediacjaFrancjiwrozejmiealtmarskim,
PolskaAkademiaUmiejętności,WydziałHistorycznyiFilozoficzny,Kraków1928,s.114–133;
R.Przezdziecki,DiplomatieetprotocoleàlacourdePologne,t.1,EditionsdesBellesletres,Paris1934,
s.112–113;I.Rehman,Raisond!Etat,opocito,s.58.
274
M.Cichocki,opocit.,s.77–78.
275
L.Farges,RecueildesinstructionsdonnéesauxambassadeursetministresdeFrance:depuislestraités
deWestphaliejusqu!àlaRévolutionfrançaise.Cz.4.Pologne,avecuneintroductionetlesnotes,t.1,Paris
1888,s.XXVI.
276
H.Kissinger,Dyplomacja,opocit.,s.62.
277
A.Watson,TheEvolutionofInternationalSociety,opocit.,s.184.
278
Testamentpolitiqueś,opocito,t.2,s.35.
77