Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
ZperspektywyWaszyngtonu
JakubTyszkiewicz
1010PrawaczłowiekawpolitycewobecEuropyWschodniej
wokresieprezydenturyGeraldaFordaiJimmy’egoCartera
PodpisaniewHelsinkachprzezadministracjęprezydenckąGeraldaForda
AktuKońcowegoKonferencjiBezpieczeństwaiWspółpracywEuropienie
wpłynęłopoczątkowonawiększąobecnośćtematykiprawczłowiekawpoli-
tyceamerykańskiejwobecEuropyWschodniejprowadzonejwówczasprzez
Henry)egoKissingera.ZgodniezjegokoncepcjąWaszyngtonprzykładał
nadalprzedewszystkimwagędokontynuacjiprocesuodprężenia,co
zczasemmiałopozwolićnaogólnepolepszenieprzestrzeganiaprawwkra-
jachzależnychodKremlaisamymZSRR1.Znaczniewiększąaktywność
wwykorzystaniuAktuKońcowegowtymczasieprzejawiałKongresUSA.
Jeszczeprzed1975r.naKapitolupodejmowanodziałaniawkierunkutakiej
zmianykształtuistniejącychinowychustaw,którautrudniwspółpracęad-
ministracjizkrajamiwnajwyższymstopniunaruszającymiprawaczłowieka.
Szczególnąrolęnatympoluodgrywałdemokratycznykongresmen
zMinnesotyDonaldM.Fraser,przewodniczącyPodkomisjids.Ruchów
iOrganizacjiMiędzynarodowych(potempn.PodkomisjiPrawCzłowieka
1J.J.Maresca,HelsinkiRevisited.AKeyU.S.negotiator’smemoirsontheDevelopmentofthe
CSCEintotheOSCE,Stuttgart2016,s.93.Kissingerzgłębokimsceptycyzmempodchodziłdo
podnoszeniaprawczłowiekawpolitycezagranicznej.Byłprzekonany,żejejprowadzeniezakła-
darelacjemiędzysuwerennymikrajami(D.J.Sargent,ASuperpowerTransformedTheRemakingof
AmericanForeignRelationsInthe1970’s,Oxford2015,s.206).Postawatakawynikałatakżeze
świadomościsekretarzastanu,żeprawaczłowiekarównieżnaruszanewpaństwach,które
należądosojusznikówlubprzyjaciółUSA(C.Apodaca,UnderstandingU.S.HumanRightsPolicy.
AParadoxicalLegacy,Rotuledge2006,s.47).Dodajmy,żew1974r.administracjaprezydencka
zatrudniałatylkojednąosobęnapełnyetat,którazajmowałasięprawamiczłowieka(C.Apodaca,
U.S.HumanRightsPolicyandForeignAssistance:AShortHistory,DRitsumeikanInternational
Affairs”2005,t.3,s.80).Por.teżW
.Korey,ThePromisesWeKeep.HumanRights,theHelsinki
ProcessandAmericanForeignPolicy,NewYork1993,s.XXIV
.