Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Platon,Prawa
łapłynąćswobodnie[ł]iktoznichczerpie,gdzie,kiedyorazilenależy,
jestszczęśliwy,itaksamojestwprzypadkupolis,pojedynczegoczłowieka
iwogólewszelkiejżywejistoty,aktoczerpiebezwiednieipozaporąsto-
sowną,tenwiedzieżywotprzeciwny”
36
.Takotoinicjującedialogpytanie
zzakresufilozofiiprawaojegocelobejmujepytaniazzakresupsychologii
owzajemnązależnośćprzyrodzonychskłonnościiuczućoraznabytych
nawykówiwzorcówkulturowych,kształtującychocenęsłuszności(racjo-
nalności)normprawnych.
DumnemęstwoDorówokazujesięchrome(cholos)iskrzywione(sko-
lios),aten,ktochceprzebyćdrogędoceluprawodawstwa,powinienmieć
prostą(orthos)postawę.Bogiem,któryuczystarszegoczłowieka,tracącego
podwpływemtrudówżyciaiprzyjmowanychrólspołecznychpoprawną
postawęmoralnąiemocjonalną(wktórejbólpowinienbyćodpowiedzią
nazłoiszpetotę,aprzyjemność-nadobroipiękno),jaknnanowosię
podźwignąć”(dosł.Cwyprostować’,epanorthoun)
37
,jestZeusowySyn,czyli
Dionizos.Itodoniegowędrująwupaletrzejstarcy38.Nieupał,leczchro-
mośćjestdlanichnajwiększąprzeszkodą.Przewodnikiem-sympozjarchą
dokonującymkorektypostawyobudumnychDorów,aleteżrozpoznającym
własneograniczeniawobliczunaturyżyciapolitycznego,będzieanonimo-
wyAteńczyk,jedynydoświadczonynietylkowdoznaniachdionizyjskich,
aleiwzawiłościachdialektycznych.Jednebowiemidrugiewprowadzają
niedoświadczoneduszewstanoszołomienia39.
Czyjednakrezultatowegonsympotycznegologosu”
40
ukazującego
opartenahierarchiicnótszczęściewszystkichobywateli-gdziecnotybo-
skie(zmądrymosądemnaczele,samoopanowaniem,męstwemisprawie-
dliwością),determinująwartośćcnótludzkich(zezdrowiemnaczele,siłą,
urodąibogactwem)-jakonadrzędnycelprawodawstwa(ks.I),jestwiary-
godny?Jaksprawdzićjegosłusznośćwzastosowaniudokonkretnegożycia
religijnego,politycznego,społecznego,rodzinnegoiprywatnego?
Szczęśliwymtrafemjestsposób,żebytosprawdzić(elenchos).Powstąpie-
niusędziwychmężówdonchóruDionizosa”
,stwarzającegoimokazjęoce-
nieniaswychzdolnościdopoddaniasięwładzyrozumuidoodpowiedzenia
36636d7-e3.
37653d4.
38643a7.
39892e7-893a2.
40MianemnSymposiuminspeech”określacałePrawaBenardete2000.
