Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Platon,Prawa
rodnychgrupsłuchaczy;coruszponawiarozważanianadwiarygodnością
własnąiobuDorówjakoprawodawcówlubjakogodnychsprawowania
urzędówobywateli;coruszsprawdzasłuszność(orthotes)ichwcześniej
udzielonychodpowiedzi.SkorozaśKlejniasiMegillossąnietylkoniedo-
świadczeniwdionizyjskichdoznaniachipróbachcharakteru,aleteżwdia-
lektyce
44
,wymagająnietylkosympozjarchy,któryrozważniekontroluje
ichstan,aleirozmowyprowadzonejwjęzykudostępnymdlaniefilozofów
iwprzemawiającejdonichretoryceimetaforyce,bezwymogudialektycznej
biegłości
45
.Wrozmowietejprzewijasięwielesprawiporuszonychzaledwie
wątków,wśródnich:kwestiasłusznościprawodawczychpropozycji,które
wszakocenićmożnadopierowpraktycznymichzastosowaniuwżywejpolis,
tymsamymkwestiaciężaruniepewnościitymczasowościznoszonegoprzez
prawodawców,awobecwątpliwościichsamych-kwestiawiarygodności
woczachobywateliiwarunkówzachęcającychichdoposłusznegopoddania
sięprawom46.
Rozmowękończąnapowołaniuinstytucjikontrolnejdlawszystkich
sprawującychwładzę-tzw.ZgromadzeniaNocnego(NykterinosSyllogos,
44Brakdoświadczeniadionizyjskiego:639d6-8;wdialektyce:886b,892d-893a.
45
Pytanie,czyPrawasąwogóledialogiemfilozoficznym,niemożebyćpostawione
wpunkciewyjścia.Zbadaniawymagająnajpierwkryteria,jakiespełniaPlatońskarozmowa
filozoficzna,azzakresutychbadańniemożnazgórywykluczyćPraw(1/5wszystkich
dialogówPlatona).WłaśnieodczasuwzmożonegozainteresowaniaPrawamistudianad
formą,metodąicelemPlatońskiejfilozofiiidąwparzezbadaniamidoktrynalnymi;uj-
mującrzeczzaMalcolmemSchofieldem,njak[Platon]pisze”jestdziśrówniefascynujące
jakto,ncomadopowiedzenia”(Schofield2003:2).Jeśligłównąiniezmiennącechąjego
filozofiijestwspólnedążeniedoprawdyprzekraczającejpoziomsubiektywnychmniemań
iinteresów,czylitakiej,codoktórejgodząsięwszyscyrozmówcy,towPrawachdostrzec
możnaodkrywaniewspólnegogruntudlaconajmniejtrzechwarstw:1)dlakulturynie-
dialektycznej(doryckiej),opartejnakonwencjonalnychprzekonaniach,idladialektycznej
(ateńskiej),ceniącejfilozoficznydyskurs-punktemzbieżnymobukulturbyłabywiedza
wyrażonawjęzykuzrozumiałymdlafilozofówiniefilozofów(Gill2003,określającycel
PlatońskiejfilozofiirealizowanejwPrawachjakozbieżnośćwprawdzie,nconvergenceon
thetruth”);2)dlapraktykówpotrzebującychkonkretnychwskazówekprawodawczych
idlateoretyków;3)dlaobywateliszukającychdziełaliterackiegoukazującegoimnormy
praworządnegożycia,alternatywnegodlapismHomeralubTyrtajosa,orazdlarządzących
iodpowiedzialnychzawychowanietakichobywateli(Tarrant2003:57).
46
799e5:Prawatonprzechodzenieprzezcałość”(dieksodoshole)materiałuprawnego,
zeświadomością,żepewnośćcodosłusznościproponowanychzarządzeńuzyskanabyć
możedopieropodkoniecdialogu-njeślibógpozwoli”.Nimtonastąpi,dialogmacharakter
sceptyczny-próbnyibadawczy.Podobniew632e,768d.
