Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Międzynauką,sztukąifałszerstwem
27
przywrócićpełnyblask.Takwięc,wtrzecimrokupracynad
tekstemProMiloneuznałempowszechnośćskontaminowanych,
Dnieczystychrasowo”,rękopisówzagłówneźródłozwątpienia
wnaukowośćkoncepcjiMaasa7.
Nieczującsięnasiłachzostaćdobrympartneremskryby,
szukałemnadzieinainnymobszarzedziałaniakrytykatekstu.
Nawetbowiemgdybywszystkiezarzutypodadresemstemma-
tycznejteoriizaakceptowaćjakozłokonieczne,towyłaniasię
obszarostatusiejeszczebardziejdwuznacznym.Cowłaściwie
robibadacz,kiedyprzechodzidoemendatio?Cojarobię,wpro-
wadzająckoniektury–poprawiająctekst?Czyprzypadkiemnie
zmyślam?Używamprzecieżswojegosprawnegorozumu,żeby
budowaćhipotetycznewariantytekstu,którepasujądomojej
interpretacji,domojegorozumieniategofragmentualbocałego
utworu.Czylitojanadajętemutekstowikształtisens,który
wmomencieczytaniawydajemisięnajbardziejprzekonywa-
jący.Wistociezatemuprawiamdziałalnośćkrytyczno-literacką,
ajeśliwjejtokuzmieniamtekst,touprawiamdziałalnośćarty-
styczną,anienaukową.Niemacoudawać,żeemendatioto
coświęcejniżhipoteza,praktycznieniefalsyfikowalna,iżejej
wymyślanietodziałalnośćnaukowa,choćbywtakimstopniujak
recensioiexaminatio.
RozdzieliłemwięcswojegoMaasanadwieczęści,stwierdza-
jąc,żestemmatykajestdziałalnościąnaukowąprzypominającą
naukiprzyrodnicze,choćskażonąnasząniedostatecznąwiedzą
osposobieżyciaipowielaniasiętekstówwprzeszłości,apotem
zaczynasiędziałalnośćartystyczna,którapowinnabyćoceniana
nainnychprawach.NapisałemwięcwkońcukomentarzdoMaasa,
opracowanypoangielsku,hiszpańskuiwłosku,iwykładałemna
jegopodstawiewwielumiejscach,ażzrozumiałem,żejestadre-
sowanydonikogo.Kiedygosłuchaliartyści,naprzykładaktorzy
irecytatorzy,toimsiębardzopodobał,aleprzecieżniezajmują
sięoniedytorstwem.Filologowieklasyczninatomiastmówili,
żeichtakipodziałniedotyczy.Deklarowali,żeodpoczątkudo
7Atakżezwątpiłemwewłasnytalentikompetencjewzakresietakrozumia-
nejkrytykitekstu.Niedość,żenieznałemsięnaśredniowieczuipoamatorsku
nauczyłemsiępaleografii(pomimopomocyAleksandraGieysztora)–najgor-
szebyłoto,iżzusposobieniaitemperamentujestembardzonędznymskry-
bą.Robiębłędywprzepisywaniuikolacjonowaniuwariantów,błędy,których
niedostrzegam.
