Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mythosilogos
MitMaiznalazłsobiedrogędozachodniejmyśliprzezAr-
turaSchopenhauera.Myślotejboginihinduskiejizwiązane
zniąpojęciezłudzeniaodgrywaistotnąrolęwjegometafizyce
woli.Wolaobecnajestwświeciepoprzezswojepozory,czyli
wprzebraniach,jakieprzybiera,samabędącjedynąprawdziwą
rzeczywistością,któranigdyjednakniejestdostępnawiedzy
pojęciowej.Przezwyciężeniezłudzenia,jakimjestzmysłowo-
intelektualnepoznanie,czyliodnalezieniezapozorempraw-
dziwejrzeczywistościwoli,togłównezadanieSchopenhauera.
Wokreśleniutegozadaniaodwołujesięonmiędzyinnymido
filozofiihinduskiej.
Wreszcieprastaramądrośćhinduskapowiada:„ToMaja,za-
słonaułudy,któraprzesłaniaoczyśmiertelnikomizmuszaich,by
widzieliświat,októrymniemożnarzecani,żejest,aniżegonie
ma,bojestjaktensen,jakpoblasksłońcanapiasku,wktórymwę-
drowieczdalekadostrzegawodę,albojakrzuconalina,wktórej
widziwęża”19.
MajadlaSchopenhaueratosymbolpozoru:„MajaHindu-
sów,którejdziełemitkaninąjestcałyświatzłudzeń”20.Takim
metafizycznympozoremjestczasizmianawobectożsamo-
ściwiecznegotrwaniabycia.Światzjawiskwychodzącychna
jawniezbliżaumysłudorzeczywistości,leczdzieligoodniej
ioddala.Przezwyciężeniempozorujestdopierointuicyjnedo-
świadczeniewoli,będącejpoznaniemIprawdziwejrzeczywisto-
ści’
,istniejącejobokprzedstawienia,zanimsięukrywającejinie
zdeformowanejpojęciamiintelektu.JesttomożliwewedleScho-
penhaueratylkojakoIzerwanie,przejrzeniezasłonyMai’
,czyli
jakoodrzuceniezłudzeń.Wychodzącodtakiegometafizycznego
sensupozoru,Schopenhauerzarazemnakreśliłobrazmyśliciela
jakoumysłuwolnegoodwszelkichzłudzeń,arolęmyśleniaopi-
sałjakopokonywanieiluzji.Zadaniepoznawaniaprawdytym
samymprzekładałosięnatropieniezłudzeń.Takzarysowany
obrazmyślicielawpłynąłsilnienafilozofięzachodnią,wpierw-
szymrzędzienaNietschego,aprzezniegoszerokonahuma-
19ArthurSchopenhauer,Światjakowolaiprzedstawienie,przeł.JanGare-
wicz,Warszawa1994,t.I,s.37.
20Ibidem,s.500.
19
