Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pytanieoprawdę
prawdjednostkowych).Toprzedewszystkimwtakimsceptycy-
zmiewidziałKrasińskizagrożeniedlaswegowieku.Niekwestio-
nowalnośćstanowiładlańistotęprawdy.Prawdęnależyzachowy-
wać,nigdyzaśwątpiącopytaćonią,bojużwtymwyrażasięjej
zagrożenie.Byłotomniemanieodpowiadającejegoczasom.
JednakżepytanieIcotojestprawda?’niezawszemusimieć
senssceptyczniewątpiący.Nierazbywanawetodwrotnie:może
wyrażaćonoprzekonanieojejniezbywalności,opotrzebiesta-
łejobecnościmyślioniej.Pytaniazadawanesąwkonkretnym
momencieiwokreślonejsytuacji–itowłaśniecharakterchwili
rzutujewistotnejmierzenaichsens.Innymisłowy,pytaniasą
historyczne.SytuacjaduchowaodczasówKrasińskiegozmieni-
łasię,aztązmianąprzeobraziłosięiznaczenieniektórychpy-
tań.Obecniepytanieoprawdę–cotojestprawda?–stajesię
przedewszystkimpytaniemchroniącymizachowującymobec-
nośćmyślioniejwewspółczesnymhoryzoncieduchowym.Gdy
postmodernizmzaprzeczyłsensowipojęciaprawdy,gdyneo-
pragmatyzmuznałsamosłowoIprawda’zazbędneiszkodliwe,
gdyodesłanodolamusametafizykiwszelkiedebatydotyczące
rozumieniaprawdy,wtedyjużsamopytanieoniąstajesięprzy-
wracaniemjejmiejscawdyskursieracjonalnym.To,comogło
brzmiećkiedyśjakogłossceptycyzmu,dziśstajesięwyrazem
przeświadczeniaoniezbywalnościprawdywświecieludzkim.
Takteżwłaśnie–Ichroniącoizachowująco’-traktujemy
przedstawionewniniejszejpracyanalizyirozważaniadotyczą-
cemeandrówmyśleniaoprawdziewostatnichokołostulatach.
Właśnie,meandrówmyśleniaoprawdzie,anieprawdysamej.
Albowiemprawdasama,senstegopojęcia,pozostajeniezmien-
ny.Prawdaznaczyzawszetyle,copowiedzenie:to,conapraw-
dęjest,corzeczywiściejest.Tylkoanalizyiinterpretacjeowego
rzeczywiściesązmienneipłynne,różnorodneiniezgodne.
Meandrymyślioprawdzienienaruszająjednakjejpodstawo-
wegosensu,tejcentralnejosiznaczeniowejowegonaprawdę,
agdybynaruszyły,toprzestałybybyćmyślamioprawdzie.
Wpytaniuoprawdęspotykasięwięchistorycznośćiabsolut-
ność.Myśl,abybyćmyślą,musiposiadaćzawszepojęciepraw-
dy,natomiastsposobyinterpretacjiróżnychkwestiizwiązanych
ztympojęciem–odprzyjmowanianiekwestionowalnościpo
7
