Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
WŁODZIMIERZGALEWICZ
wewszystkichregulacjach,przyznającychpacjentomprawodonie-
wiedzy
25
.
Prawopacjentadoniewiedzymazakresograniczony.Pacjent
możezgłosićżyczenie,abynieudzielanomupewnychinformacji,ale
niemożesobiezażyczyć,abywpewnychokolicznościachudzielano
muinformacjibłędnychlubmylących.Lecznawettakograniczone
prawodoniewiedzybudziwątpliwości.Nierodziłobyichzapewne,
gdybynieszłowparzezżadnymuprawnieniempozytywnym,awięc
byłowyłącznieprawemdonieotrzymywaniapewnychinformacji,któ-
rychktośnieżyczysobieotrzymywać.Jednakżeprawopacjentado
niewiedzyniejestprawemwtymsensieczystonegatywnym.Łączy
siębowiemzjaknajbardziejpozytywnymuprawnieniempacjenta
doopiekizdrowotnej.Egzekwującswojeprawodoniewiedzypacjent
wymagamianowicieodinnych-wtymzwłaszczaodopiekujących
sięnimlekarzy-abynadalotaczaligoopieką,utrzymującgownie-
wiedzy.Innymisłowy,samprzeztospychaichnapozycjętwardego
paternalizmu,odktóregonierazchcielibyjużodejść.Obarczarównież
lekarzywyłącznąodpowiedzialnościązapodejmowanedecyzjekli-
niczne,które-przynajmniejwwarunkachwysokiegoryzykaidużej
niepewności-wolelibyonimożepodjąćwspólnieznim.
Oczywiścieniktrozsądnyniezaprzeczytemu,żejeżelipacjent
„niechcewiedzieć”,lekarzniemaprawanarzucaćmuwiedzy.Nie
jestjednakjasne,czypacjentposiadateżprawodopozostawania
wniewiedzyirównoczesnegokorzystaniazopiekilekarza.Rozumie
się,żelekarzniemożezmusićpacjentadopoznaniaprawdy,jeżeli
pacjentniechcejejznać.Możejednakuzależnićswojedalszekontakty
zpacjentemodtego,czypacjentprzyjmieterapeutycznieważną
prawdę,czyteżnie.Innymisłowy,może„wypowiedzieć”muswoje
usługi,jeżelipacjentprawdęodrzuci.
Nicwięcdziwnego,żewróżnychregulacjach,któreformalnieprzy-
znająpacjentowiprawodoniewiedzy,tosporneuprawnieniejestnie
25Dotyczytotakżepolskichregulacji.Taknp.Kodeksetykilekarskiejwart.16
powiada,że„lekarzmożenieinformowaćpacjentaostaniejegozdrowiabądźolecze-
niu,jeślipacjentwyrażatakieżyczenie”,aUstawaozawodzielekarza(1996)stwier-
dzawart.31,żenażądaniepacjentalekarzniemaobowiązkuudzielaćpacjentowi
informacji,itotakich,którychwinnymwypadkupowinienmuudzielić.Wartoza-
uważyć,żezgodniezjednymidrugimzapisemlekarzjedyniemoże-chociażnie
musi-wstrzymaćsięodudzielenianiepożądanejinformacji.Ściślezatembiorąc,
przypisywanetutajpacjentowi„prawo”doniebyciainformowanymniebyłobyjeszcze
„prawemdającympodstawędoroszczeń”(claim-right);niepozwalałobybowiempa-
cjentowiwymagaćodlekarzatakichanieinnychinformacyjnychzachowań.Bardziej
wspaniałomyślnapodtymwzględemjestUstawaoprawachpacjentaiRzeczniku
PrawPacjenta(2009),gdziewart.9czytamy:„Pacjentmaprawożądać,abylekarz
nieudzieliłmuinformacji”,cozapewnenależyrozumiećwtensposób,żejegożądanie
normalniepowinnozostaćspełnione.