Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Obrazprawawliteraturzedwudziestoleciamiędzywojennego…
nychujęćitekstów,towlatachtrzydziestychprawostajesięDgroźne”
(czegodobrymprzykłademjestDoktorMurekDołęgi-Mostowicza).
Tęzmianęciężarugatunkowegoprawadoskonaleoddajetwórczość
JulianaTuwima.Oilewlicznychkabaretowychskeczachwlatachdwu-
dziestychTuwimwykorzystywałprawojakoźródłożartu,grysłów,bon
motów,wpewnymstopniuodrywającbrzmieniekonkretnegoprzepisu
czyregułyprawnejodichkontekstu(wramachswoistejzabawyztek-
stemczysłowem),otylewlatachtrzydziestych,zwłaszczapoprocesie
brzeskim,tekstyTuwimazaczynająwcorazwiększymstopniudotykać
społecznegokontekstukonkretnegoprawainabieraćcorazwyraźniej
krytycznegocharakteru20.SkeczePrzestępca.ScenkazsądunaPolesiu
iCudzkomornikiem,obaosadzonewprawnychrealiach,sątejzmiany
dobrymprzykładem.Trzebaprzytymzauważyć,żeTuwimwielokrot-
niepodkreślałrozdźwiękmiędzytym,cozgodnezprawem,atym,co
słuszneisprawiedliwe(przykłademwierszGiełdziarze).
Ciekawymprzykłademjestliteraturakryminalna,którawlatach
trzydziestychzaczynaszybkozdobywaćczytelników.Wznacznejczęści
czerpieonawzoryzfrancuskiegoromanpolicierczyamerykańskichde-
tectivestoriesinierzadkonawetpowielaobcyentouragezbrodni,alenie
brakujewniejksiążekosadzonychwpolskiejrzeczywistości.Autorem
takichDpolskichkryminałów”byłAdamNasielski,którywswejobfitej
twórczościwyraźniestawiałsobieceledukacyjny,starającsiępoprzez
postaćinspektoraŻbikaijegometodypracybudowaćpozytywnyobraz
polskiejpolicji,ajednocześniepopularyzowaćosiągnięciaówczesnej
myślikryminologicznej21.Wnaturalnysposóbwątkiprawneiodwoła-
niadokonkretnychinstytucjiprawa(główniekarnegoiprocedurykar-
nej)musiałybyćtutajliczneicoważne,konstruktywne.
Ważnymwątkiemliteraturypolskiejlatdwudziestychbyłtematre-
wolucjiijejDoprawy”prawnej.Tentematzoczywistychpowodów(jak
20Por.niżej:P
.Szczepański,„Niechprawozawszeprawoznaczy,asprawiedliwość
–sprawiedliwość”.Odprozaicznegożartupodogłębnąrefeksjęnadprawemwtwórczości
JulianaTuwima.
21Por.niżej:M.Ziemka,ObrazpolskiejPolicjiPaństwowejikryminologiiwpowie-
ściachAdamaNasielskiego.
17
