Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarekWąsowicz
możnabysiędoszukiwaćniekończącychsiędyskusjinadprzygotowa-
niemkodeksuetykizawodowejadwokatów,jakietrwaływokresiemię-
dzywojennym.Tepracegeneralnieniezakończyłysiępowodzeniem
(pozapalestrąlwowską,którejudałosiętakizbiórzasaduchwalić)27.
WpodobnysposóbtraktujematerięprawaWitoldGombrowicz
wZbrodnizpremedytacją.Interesujegosamozderzeniesystemumo-
ralnegozsystememprawnym.Toprawoniemakonkretnejprowenien-
cjiisprowadzasiędopodstawowychrozstrzygnięćczyreguł,którymi
kierujesięprzybyłydoDobywatelaziemskiegoIgnacegoK.”sędziaśled-
czyH.28Jesttozespółelementarnychrozumowań,któresędziapróbu-
jestosować,bywtensposóbnadaćsformalizowanykształtwydarzeniu,
zktórymzetknąłsięwdomuIgnacegoK.(śmiercigospodarzadomu).
Sformalizowanarzeczywistośćcałkowiciezniekształcarealnyprzebieg
wypadków(śmierćnaturalnąpanadomuitowarzyszącyjejżalnajbliż-
szych)inadajemuzupełnieinnycharakter(zbrodnizpremedytacją).
TekstGombrowiczajestklasycznymprzykłademjegofascynacjiformą
iprzeświadczenia,żewistociekształtujeonarzeczywistość–bopo-
strzegamyjąpoprzezformęalbojakozbiórform–aleprzeztoznie-
kształcajejtreść.Prawojest(zuwaginaswójsformalizowanykształt)
wygodnymtworzywempozwalającymsugestywnieprzedstawićpro-
cesformatowaniaijednocześnieprzeinaczaniarzeczywistości.Wtle
możemydostrzegaćgłębokierozczarowanieGombrowiczazawodem
prawnika,azwłaszczarozbieżnościąmiędzyteoretycznymi,subtelny-
mirozumowaniamiapraktycznąpracąaplikantasądowego,zmuszo-
negodomechanicznegostosowaniaprawabezmożliwościanalizymo-
ralnegokontekstuludzkiegozachowania.
Przedstawionewyżejprzykładyprawnychtematówiprawniczych
wątkówwwybranychdziełachliteraturypolskiejokresumiędzywo-
jennegoskładająsięnaobrazprawaIIRzeczypospolitej.Mamyświa-
domośćułomnościdobranegozestawutekstów,brakuwieluwybit-
27Z.Krzemiński,Zhistoriipracnadkodyfikacjązasadetykiadwokackiej,DPalestra”
1968,z.11,s.58.
28Por.niżej:K.Król,„Zbrodniazpremedytacją”WitoldaGombrowicza,czyli
ozbrodninigdyniepopełnionej.
20
