Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Prawojakomit
byliisąkrytyczniwobecnuniwersalnychwartościitransnarodowychpro-
cesów”zpowodutego,coWilsonnazywanumiłowaniemlokalnejkultury”
.
Uważaon,żewujęciuhistorycznymantropologicznaperspektywabyła
krępowanaprzezdwaczynniki:nacisknalokalnośćpowiązanyzespecyficz-
nąmetodykąbadańorazteoretycznezainteresowaniekulturą(ibidem:1).
Wtymkontekściepojawiasięznówkwestiarelatywizmuiuniwersalizmu
prawczłowieka.Chciałabymwzwiązkuztymprzypomniećowadzerozróż-
nieniapomiędzyrelatywizmemetycznyminaukowym.Nierzadkobowiem
możnaspotkaćsięztakimrozumieniemrelatywizmukulturowego,który
defactoodnosisiędopewnejpostawyetycznej,niezaśdookreślonegospo-
sobuwyjaśnianiarzeczywistościwramachdziałańpodlegającychrygorom
naukowości.Zwrócenieuwaginaodmiennystatusrefleksjipowiązanych
zrelatywizmemetycznyminaukowymułatwiainterpretowaniewypowiedzi
badaczyistanowiskzajmowanychnaprzykładwobeckontrowersyjnych
praktykzwyczajowych,wtympraktykprawnych,októrychbędziemowa
wdalszejczęściksiążki.
Relatywizmkulturowywantropologiimożnanajogólniejokreślićjako
koncepcjębadawczą,którazakłada,iżadekwatnepoznanieobcejkultury
izachodzącychwniejzjawiskwymagazakwestionowaniauniwersalności
pojęćiznaczeńistniejącychwkulturzebadaczaorazdokonaniapróbyzro-
zumieniabadanejkulturypoprzezjejwłaściwekategorieipojęcia.Rela-
tywizmjestwięckoncepcjąnaukową,stanowiskiemwramachmetodolo-
giibadanianaukowego,mającymnaceluadekwatnewyjaśnieniezjawisk
kulturowych.Kwestionującuniwersalnośćpojęćwłasnejkultury,prawdy,
wiedzyczyzasadyracjonalizmu,pozostajeonwramachpewnejteoriiba-
dawczejprzyjętejprzezantropologa,którywypowiadasięnapoziomieję-
zykaprzedmiotowego.Innympoziomem–iodrębnągrąjęzykową–na
którymmożnawypowiadaćtwierdzeniaorelatywnościprawdy,racjonal-
nościitd.jestpoziomepistemologiczny.Przyjęciepostawyrelatywistycznej
napoziomiekulturoznawczymnieimplikujekoniecznościutrzymaniajejna
poziomiefilozoficznym,oczympiszem.in.MichałBuchowski(1990;zob.
też:Krysińska-Kałużna1999).Założeniompoczynionymwnaucewcelu
wyjaśnieniazjawiskkulturowychniemożnawięcprzypisaćuniwersalnej
prawomocności,oczymbadaczeiichkrytycynierzadkozapominają.Przy-
pomnienietegofaktuuważamzaistotnewkontekścieproblemów,które
będąomawianewrozdzialepierwszym,deklarującjednocześniepostawę
978-83-7688-502-5
