Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
19
tzw.postępuiwyznawaniezasadynponaschoćbypotop”.Protestu-
jącepokolenienastolatkówmanifestowałowręczpoczuciefizycznego
zagrożeniaidomagałosięsolidarnościmiędzypokoleniowejprzeja-
wiającejsięwrezygnacjizdostatkuosiąganegosiępoprzezagresję
ikonfliktdziałańgospodarczychzplanetarnieujmowanąnaturą.Re-
akcjanawiadomośćozagrożeniupochodzącazhardsciencesstałasię
sygnałemdoreakcjipolitycznej.
Nowymwymiarem,wktórymujawniłsięproblemantropocenu,stała
sięrefleksjaakademicka.Tutajproblemwiadomościozagrożeniu
niebyłtakważny,jakwomówionychwyżejzjawiskachspołeczno-
-politycznych.
Przedewszystkimnatledyskusjiomodelurelacjiczłowiek-natura
ugruntowałsięwymiarfilozoficznyjakotrzecitypreakcjinaproblem
antropocenu.Reakcjanaantropocenpolegającagłównienapodejmo-
waniupraktycznychdziałańokazałasięniewystarczająca.J.A.Tomas
zauważyław2014r.,żekoncepcjabycianzagrożonym”niemaczysto
naukowegocharakteru-Ziemiawielokrotnieprzechodziłajużkolejne
klimatyczneprzemianyiprzetrwałapięćwielkichmasowychwymie-
rańgatunków.nZagrożenie”jestkwestiąskaliiwartości.Możnapo-
stawićtezę,żeantropocenskłaniadokrytykifilozofiizorientowanej
całkowicienaczłowieka,którązainicjowałSokratessławnymzdaniem
owiększympożytku,któryprzynosimurozmowazczłowiekiemniż
obcowaniezdrzewami.Dlawieluuczonychmaksymalizacjatejpo-
stawydokonałasięwfilozofiiI.Kanta,którywprowadziłostreroz-
różnieniamiędzynaszymnmoralnym”inzwierzęcym”(tojestbio-
logicznym)życiem,przyjmując,żeotodrugiezawszezatroszczysię
naturalnyporządekrzeczy(por.P.Sloterdijk,D.Chakrabarty).Właś-
nietorozróżnieniewzmacniałoprzezponadstulecieszerokokry-
tykowanyrozdziałhumanistykiodfizykiinaukprzyrodniczych.
Konceptualneodróżnienietychdwóchkategorii,cenneteoretycznie,
przekształciłosięwichmoralneodseparowanie.
Filozofiapowstałanatleświadomościantropocenu,czyliodrzucając
dominacjęwymiaruepistemologicznego,skłaniadoodbudowyre-
fleksjiontologicznejitądrogąpodważeniawizjioddzielenianatury
