Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
DobrochnaMinich
Jejzadaniembyłoijestkształtowaniepoprzezprawożyciaspo-
łecznego
2
.
Zagadnienieprawajakoprojektuprzyszłościzostanieprzedstawione
zpunktuwidzeniawspółczesnejantropologiifilozoficznejorazewolu-
cyjnejteoriiprawa.Relacjaprawo-człowiek-społeczeństwo-pań-
stwowskazuje,żejednostkaludzkamarodowódspołeczny,apaństwo
gokształtuje.Prawozkoleipełnifunkcjędrogowskazudlarozwoju
ipomyślnościnietylkojednostki,alecałejzbiorowości.Współcześ-
nieniktniekwestionujetego,żeprawouswychpodstawjestściśle
związanezokreślonąkoncepcjączłowieka.Toonowskazujewartości,
którepowinnybyćchronioneprzypomocypaństwowejregulacji.Za-
zwyczajtakieugruntowanieznajdujeprawowzałożeniachnatemat
ludzkiejnatury3.JózefLipiecwykazał,żepaństwouswychpodstaw
musimiećzłożonyprzedmiotowoiwłaściwieustrukturyzowanyre-
alnysystemzwanyspołeczeństwem.Dlaniegospołeczeństwostanowi
systemwyższegorzędu,któryobejmuje:
-zbiórwszystkichjednostekorazrelacjezachodzącepomiędzy
nimi;
-podłożematerialne:terytorium,infrastruktura,instrumenta-
rium;
-kulturęrozumianąjakoukładsensówiwartości4.
Szczególnąrolęworganizacjiżyciaspołecznegoodgrywapaństwo.
Toprzecieżonotworzyszczególnąsiećrelacjipanowaniaipod-
ległości,którałączywszystkichludzitegosystemu,przebiegaprzez
całeterytoriumiprzezznaczączęśćwarstwykulturowej.Państwo
możnazatemokreślićjakocentralnyukładfunkcjonalnyjedno-
czącycałąstrukturęsystemuspołecznego.Tylkoonomożeingero-
waćwwiększośćprocesówzachodzącychwspołeczeństwie,wyko-
2L.Petrażycki,Wstępdonaukipolitykiprawa,Warszawa1968,s.25-66;Polityka
prawacywilnegoiekonomiapolityczna,red.A.Bosiacki,Warszawa2017,s.43-213.
3A.Kryniecka-Piotrak,Antropologicznepodstawyprawa.Studiumwybranych
koncepcjipolskiejmyśliflozofcznoprawnejXXwieku,Białystok2021,s.7.
4J.Lipiec,My-ludzie.Studiazflozofispołecznej,Kraków2022,s.132-135.
PierwsząwersjętejkoncepcjiprzedstawiłwopracowaniuJ.Lipiec,Podstawyontologii
społeczeństwa,Warszawa1972.