Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Nadrzędność
59
fasadowy.Prawokonstytucyjnepełniłowtenczaswtórnąrolęwobecwolipartiikomunistycznej.
Znaczenieprzepisówkonstytucjijeszczewlatach70.ub.wiekuprzyrównywanożartobliwiedo
menu(zpozycjamipustymilubniegodnymipolecenia),awcześniej,wlatach50.,coniebyło
żartem,dociosuwymierzonegoprzezśledczegonzpowołaniemsięnakonstytucję”(jakwe
wspomnieniachpisarzaA.Wata).
Podejściedokonstytucjijakodoprawazaczęłosięjednakzmieniaćodlat80.ub.wieku.
Przejawiłosiętowpowołaniusądownictwaadministracyjnegow1980r.,anastępnie
wprocesietworzeniaTrybunałuKonstytucyjnego(lata1982-1986).Jednakiwtakich
okolicznościachkonstytucjaniepełniłafunkcjiprawnejwtakimzakresie,jakmato
miejscewwarunkachpaństwaprawnego.
Konstytucjamożezachowywaćpozycjęnadrzędnąibezzasadykonstytucjonalizmu
wformalnymjejrozumieniu(zapisanymwjejjednymprzepisie).Przykłademtakiej
ustawyjestKonstytucjaStanówZjednoczonychz1787r.Jejpozycjawynikazsilnych
gwarancjisądowychtegoaktuiprzedewszystkimzszacunku,jakimjestotoczona
przezobywateliiwładzęodponaddwustulat.
4.2.Domniemaniekonstytucyjnościprawa
A.Zzasadykonstytucjonalizmu(art.8ust1)wynikadomniemaniekonstytucyjności
prawa.Domniemanietostanowindrugąstronę”zasadykonstytucjonalizmu.Skorobo-
wiemkonstytucjajestnadrzędna,towszystkieinneprzepisymusząpozostawaćznią
wzgodzie.Domniemanietakiejestorganicznymskładnikiemzasadykonstytucjonali-
zmu.Związeksystemowyobydwuzasadniewykluczawywodzeniadomniemaniatak-
żeizinnychnormkonstytucji.Naprzykładdomniemaniejestwyprowadzanezzasady
legalizmudziałaniaorganówwładzypublicznej(art.7)lubzzasadydemokratycznego
państwaprawnego(art.2).Jeśliwpaństwieprawnymorganywładzydziałająnapod-
stawieprawaiwgranicachprawa,toprawoprzezniewydawanepowinnobyćzgodne
zkonstytucją.
Domniemanieoznaczatyle,żeustawajestprawidłowoprzyjętaiżejestlegalna.
Pozwalaonoprowizoryczniezakładać,żeustawa(lubinneprawo)jestzgodnazkon-
stytucją.Natomiastdomniemanieniemusioznaczać,żeustawaobowiązuje.Naprzy-
kładustawajeszczeprzedswoimwejściemwżycie,awięcgdyjeszczenieobowiązuje,
korzystajużzdomniemaniakonstytucyjności.Domniemanieiobowiązywanieprawa
sąodsiebielogicznieoddzielone,alenajczęściejprzecinająsię.
B.Domniemaniekonstytucyjnościopróczznaczeniasystemowego(występujewparze
zzasadąkonstytucjonalizmu)przybierawymiary:procesowyipozaprocesowy.
