Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
60
Rozdział3.Konstytucjajakoaktprawny
1.Wwymiarzeprocesowym-domniemaniekonstytucyjnościoznaczakluczowezało-
żenieprocedurykontrolikonstytucyjnościprawaijestsprawdzaneprzedTK.Tospo-
sóbargumentacji,któryokreślarozkładciężarudowoduwkontrolitrybunalskiej,tj.to
wnioskodawca(skarżący)powinienwykazaćprzesłanki,zktórychTrybunałwywie-
dzieskutkiprawne.Domniemanie,jakpowiadająprawnicy,jestnwzruszalne”wtoku
kontrolitrybunalskiej(termintendobrzeilustrujepowagęowegozałożenia),coozna-
cza,żemożebyćodebranedanejnormie,tylkojeślinastępuje(wprzypadkuustawy)
wwynikuwyrokuTK.Trybunałwystępujewprocedurzekontrolijakoorgan,który
zzałożeniachronitakiedomniemanie.Zazwyczajjestpotwierdzane(np.przezwy-
daniewyrokuokonstytucyjności)iwówczasstajesięjużniewzruszalne.Jednakmoże
takżezostaćodebrane,atownastępstwiewyrokustwierdzającegoniekonstytucyjność
danegoprzepisu.Domniemaniemożebyćsłabsze(np.wprzypadkugdyustawanie
weszłajeszczewżycie)lubsilniejsze(np.gdyustawajużobowiązuje).Mawięcróżną
wagę,zależnąm.in.odkonkretnejustawy.SiłatworzeniaustawyprzezSejmjestjednak
takduża,żenawetewidentnebłędywprocedurzejejuchwalenialubbrakiwjejtreści
nieznosząjeszczeowegodomniemania.Zatemnawetsłabeprawokorzystazdomnie-
maniakonstytucyjności.Możebyćobalone,aleniekonstytucyjnośćustawyjeststanem,
któregotrzebadopierodowieśćprzedTK.Ustawajestzzałożeniakonstytucyjna,lecz
domniemaniejejkonstytucyjnościniejestbezdyskusyjne.
2.Wwymiarzepozaprocesowym-domniemaniekonstytucyjnościprzybieraformę
dyrektywyinterpretacjiaktuprawnego.Jesttonakazdokonywaniatakiejwykładni
normprawnych,którabędziedopogodzeniazkonstytucjąiktóranieprowadzido
powstanialuklubsprzecznościwprawie.Domniemanieokreślawięckierunekwy-
kładniprawa,takabyzapewnićwnajwiększymstopniujegozgodnośćzkonstytucją,
niezależnieodtego,ktodokonujetejinterpretacjiprawa.Takrozumianedomniemanie
konstytucyjnościprawajestprzedmiotemzainteresowaniateoretykówprawaikonsty-
tucjonalistów.
C.Funkcjonowaniedomniemaniakonstytucyjnościustawpo2016r.pokazujenam,
codziejesięzsamązasadąkonstytucjonalizmu.Do2016r.domniemaniebyłościśle
podporządkowanezasadziekonstytucjonalizmu.Niemożnabyłogooderwaćodtejza-
sady.Po2016r.domniemanieuległoautonomizacjiwobeczasadykonstytucjonalizmu.
Oznaczato,gdymówimyozgodnościprawazkonstytucją,topunktciężkościprzenosi
sięnapochodzenieustawy,tj.napodkreślenie,żeuchwaliłjądemokratyczniewybra-
nySejm.Pochodzenieustawyjesttraktowanejakodecydująceojejkonstytucyjności.
Wprzypadkuustaw,któresąkluczowezperspektywycelówwładzy(np.oKrajowejRa-
dzieSądownictwalubustawaoSądzieNajwyższym),domniemaniekonstytucyjności
usamodzielniłosięzaśnatyle,żejesttraktowanejakorównoważnezuznawaniemich
zakonstytucyjne,praktyczniebezmożliwościsprawdzeniatego.Domniemaniewów-
czassamosobiewystarcza,gdyżfaktodwołaniasiędoniegoczynibezprzedmiotową
dyskusjęnatematzgodnościustawyzkonstytucją.Jesttraktowanejakosubstytutkon-
stytucyjnościustaw,którymanklajstrować”niepewnośćcodoobowiązywaniaustaw
