Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Rozdział1.Zagadnieniawprowadzające
sunkówfaktycznych9.Coprawdaistniejeszeregkonsekwencjiprawnychwprzypadku
posiadaniastatusunosobybliskiej”
,atakistatusposiadająwłaśnienarzeczeniorazoso-
bypozostającewzględemsiebiewnieformalnejkohabitacji(np.przysługujeimprawo
doodmowyzeznańwcharakterzeświadka-art.182k.p.k.),jednakwewzajemnych
relacjachpomiędzytymiosobamibrakjestnormatywnychobowiązkówiodpowiada-
jącychimuprawnień.Wrezultacienależystwierdzić,żebrakjestpodstawdookre-
ślaniategotypu(rodzinnych)stosunkówfaktycznychmianemstosunkówprawnych,
ponieważpodstawowymelementemkażdegostosunkuprawnegojestprzynajmniej
jedno(uregulowaneprawnie)uprawnienieokreślonejwtymstosunkustronyorazod-
powiadającytemuuprawnieniuobowiązekwystępującypodrugiejstroniestosunku.
Tymczasemwrelacjachnarzeczeństwaczyteżwrelacjachosóbpozostającychwfak-
tycznejkohabitacji,wszelkieuprawnieniaorazobowiązkimającharakterobyczajo-
wy.Należyzatemstwierdzić,żeprzedmiotemprawarodzinnegowyłącznietakie
stosunkirodzinne,codoktórychmożnastwierdzić,żetorównocześniestosunki
prawne,awięctakiestosunki,wramachktórychmożnawskazaćprawaorazobowiązki
uregulowaneprawnie.
1.2.Rodzinnestosunkifaktyczneistosunki
rodzinnoprawne
Napotrzebyniniejszejpracynależywyróżnić:
nieuregulowaneprzezpraworodzinnestosunkifaktyczne(np.konkubinat)oraz
uregulowaneprzezprawostosunkirodzinnoprawne(np.małżeństwo)10.
2
Stosunkiemfaktycznymjestkonkubinatzuwaginafakt,żeprawopolskieniereguluje
uprawnieńorazobowiązkówwzględemosób,którepozostająwewzajemnejrelacji
pożycia.Takiekwestiejakwzajemnapomoc,wiernośćczyteżwsparcieopierająsię
napozbawionychwaloruprawnegoregułachzaufania,moralnościorazuczciwości.
Podobnierelacjenarzeczonych,przyjaciółorazosóbpozostającychwewspólnociedo-
mowej(wtymosóbtworzącychtzw.związkijednopłciowe)należypostrzegaćwkate-
goriachrelacjifaktycznych11.
Oczywiściebrakzainteresowaniaprawodawcywskazanymirelacjamipowoduje,
żewymienionestosunkiirrelewantneprawnie,niemniejjednakwystępującewtych
stosunkachwięzibliskościmogąwywoływaćokreślonekonsekwencjeprawne.Tytu-
łemprzykładumożnaprzytoczyćdwaunormowania,amianowicieprzepisart.446
§2k.c.,któryprzyznajeosobombliskimprawodorentywprzypadkuśmierciich
9Niewykluczatoregulowaniaprawiobowiązkównapodstawieswobodyumów,np.umowyrenty.
10Wliteraturzezamienniestosujesiępojęciestosunkurodzinnoprawnegoiprawnorodzinnego.
Por.T.Smyczyński,Stosunekalimentacyjnyastosunekzobowiązaniowy,RPEiS1985/1,s.19in.
11SzerzejM.Pilich,Związkiquasi-małżeńskiewpolskimprawieprywatnymmiędzynarodowym,
PiP2011/2,s.84in.
JakubM.Łukasiewicz