Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI.Zagadnieniaogólne
niejącaodpowiedzialnośćkonstytucyjnaosóbzajmującychnajważniejszestanowiska
wpaństwie.Zfunkcjonowaniempaństwademokratycznegoizsamąjegoistotązwią-
zanajestgwarancjapodstawowychprawiwolnościobywatelskich,wtymtakżepraw
wyborczych.
Demokracjawspółczesna,pojmowanajakorządywiększości,musijednakrespektować
prawamniejszościiwinnabyćpoddanaograniczeniomwynikającymzsamejistoty
demokracji.Tyraniawiększościniebędziejużdemokracją,leczjestjednymzrodzajów
dyktatury,którastanowisystemjakościowosprzecznyzdemokracją.
4
Konstytucjaniezawierakatalogumetoddemokratycznych.Wskazujenaniewprost
jedyniewart.11,zastrzegając,żepartiepolitycznezrzeszająobywatelipolskich„wcelu
wpływaniametodamidemokratycznyminakształtowaniepolitykipaństwa”
.Wskazane
wart.11ust.1„metody”mająsłużyćtemu,abypartiebyłyfunkcjonalnewstosunku
doistniejącegosystemu,tzn.,żezaakceptująlegalnemetodywalkipolitycznej.Tele-
galnemetodypolegająprzedewszystkimnarealizacjiprzezpartiefunkcjiwyborczej,
polegającejnaprzygotowywaniukandydatównawybieralnestanowiska,formułowaniu
programuwyborczego,prowadzeniukampaniiwyborczej,tworzeniuklubówikółpar-
lamentarnychorazklubówradnych,atakżenawysuwaniukandydatównaokreślone
stanowiskawciałachwykonawczychczyadministrujących.Wzasadziefunkcjatama
charakterpermanentny,jednakwsposóbzinstytucjonalizowanyjestrealizowanapod-
czaskampaniiwyborczej.Programwyborczypartii,będącywznacznejczęściraczej
propagandąniżmerytorycznymplanemzamierzeńpartii,stajesięśrodkiemoddzia-
ływanianawyborców,umożliwiającymprzekonanieichiskłonieniedogłosowaniana
daneugrupowanieijegokandydatów.Programywyborczemogąbyćopracowywane
przezpartięjakocałośćlubpozostawioneposzczególnymkandydatom,zaśpowyborach
zregułyulegająprzekształceniu.Zpropozycjipolitycznychpartiiijejkandydatówstają
sięwyrazemopiniitejczęściwyborców,którzygłosowalinadanąpartię.
Konstytucjatylkopośredniowskazujenarealizacjęprzezpartiefunkcjiwyborczej
iniezobowiązujepartiidobraniaudziałuwwyborach.Wart.100ust.1zastrzega,że
„kandydatównaposłówisenatorówmogązgłaszaćpartiepolityczneorazwyborcy”
.
Wynikaztego,żepartiepolitycznenieposiadająmonopoluwzakresiezgłaszaniakan-
dydatównadeputowanych.
