Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
rozdziałI.Preambuławpolskiejdoktrynieprawa
Wliteraturzeprzedmiotupostulowano,abyposługiwaćsięwyłącznie
terminem„wstęp”,gdyż„preambuła”toniepotrzebneisnobistycznezapo-
życzeniezjęzykówobcych,aponadto(cowydajesięargumentemistotniej-
szym)określenietokojarzysięzrozwlekłym,pozbawionymtreścitekstem.6
Wprawdziezauważano,iżtermin„wstęp”sugeruje,żetaczęśćaktunor-
matywnegopochodzizzewnątrz(atakprzecieżniejest),jednakstwier-
dzono,żetotemuokreśleniunależyprzyznaćpierwszeństwoiuznaćza
prawidłowe,„bonieznalezionodotychczaslepszego”.7Zperspektywylat,
któreupłynęłyodczasu,kiedypowyższypoglądbyłgłoszony,wydajesię,
iżtermin„preambuła”dobrzeprzyjąłsięwjęzykupolskimichoćmaobce
pochodzenie(takjakwieleinnych),niezostałztegopowoduodrzucony
iniekaleczyjęzykapolskiego.Wydajesięnawet,iżdzisiajczęściejmowa
jestwłaśnieo„preambułach”niżo„wstępach”,coprzynajmniejpoczęści
możnawiązaćzobecnościąproblematykiprawawspólnotowego,pream-
bułajestbowiemtrwałymjegoelementem,orazzpublicznymidebatami,
wktórychpojęcietowystępowałowsposóbbardzointensywny,również
wmediach.Powyższeodnosisięzwłaszczadopracnadnowąpolskąkon-
stytucjączynadTraktatemustanawiającymKonstytucjędlaEuropy.
Wniniejszejpracyzamienniebędzieużywaneokreśleniepreambuła
lubwstęp,jakonajbardziejodpowiedniedowyodrębnieniaomawianego
zjawiska,itobezczynieniamiędzynimiróżnicznaczeniowych.Doprzy-
jęciapowyższegouprawniaanalizawykorzystanychmateriałówbadaw-
czych,wtymorzecznictwa.Możnajedyniedostrzecpewneprzywiązanie
przedstawicielidoktrynyprawadoposługiwaniasięokreśleniembądź
„preambuła”,bądź„wstęp”.8Faktemjestjednakto,żesągłoszonepostu-
laty,byzróżnicowaćużywanąterminologięwzależnościodrodzajuaktu,
np.abywodniesieniudokonstytucjiposługiwaćsięterminem„pream-
buła”,awstosunkudoustaw„wstęp”.9Niemajednakprzekonywających
6
A.Gwiżdż:Wstępdokonstytucji–zagadnieniaprawne,[w:]Charakteristruktura
normkonstytucji,J.Trzciński(red.),Warszawa1997,s.168–169.Winnymmiejscuten
samAutorpisze,iżwstępysą„[jego]zdaniembłędnie”określanejakopreambułylub
preambule.PatrzA.Gwiżdż:Strukturawewnętrznaustawy...,s.111.Jużpouchwaleniu
KonstytucjiRPz2kwietnia1997r.A.Gwiżdżpisał,iż„ostatniozaczęłasięprzyjmo-
waćtakżenazwa»preambuła«,dawniejmocnokrytykowanaprzezjęzykoznawców”.Patrz
A.Gwiżdż:Wprowadzenie[do:]KonstytucjaRPiinnetekstyprawne,Warszawa1997,s.XII.
7
A.Gwiżdż:Wstępdo...,s.168.
8
Naprzykładkonsekwentnieterminu„wstęp”używaobokA.Gwiżdżarównież
A.Bałaban.PatrzA.Bałaban:Polskieproblemyustrojowe(Konstytucja,źródłaprawa,
samorządterytorialnyprawaczłowieka),Kraków2003,s.42–43;P.Sarnecki:Idee
przewodnieKonstytucjiRzeczypospolitejPolskiejz2kwietnia1997r.,„PrzeglądSej-
mowy”1997,nr5(22),s.9–28;A.Burda:Polskieprawopaństwowe,Warszawa1977,
s.158–167.Należyrównieżzauważyć,iżdotychczasoweregulacjeodnoszącesiędoza-
sadtechnikiprawodawczej(oczymbędziedalejmowa),jeśliwypowiadałysięnaten
temat(ostatniez1961),toposługiwałysiępojęciem„wstęp”,anie„preambuła”.
9
WedługS.Rogowskiegotowłaśnieterminpreambuła,aniewstęppowszechnie
zostałprzyjętyijeststosowany„naoznaczeniewstępu,którymaszczególnycharakter,
właśniezewzględunaswąkonstytucyjnąprzynależność”.Por.S.Rogowski:Preambuła
