Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rodzajeaktównormatywnychzawierającychpreambuły
31
krajowych,wtymwpolskimnastąpiłoistotnezmniejszenieliczbyaktów
poprzedzanychwstępami.Naprzykładwustawodawstwiekanadyjskimjej
użyciejestfakultatywne,przyczymwystępujeonazwykletylkowaktach
rangikonstytucyjnejlubmiędzynarodowej.46
1020Rodzajeaktównormatywnychzawierającychpreambuły
Preambułajesttymśrodkiemtechnikiprawodawczej,którycodozasa-
dymożezostaćzamieszczonywewszelkiegorodzajuaktachnormatywnych.
Nieistniejąwtymwzględzieżadneformalneograniczenia.Powstajejednak
pytanie,czywkażdymprzypadkubędzietoceloweiuzasadnione.Należy
teżzwrócićuwagęnato,iżpraktykaprawodawczapoIIwojnieświatowej,
wokresiePolskiLudowej,częstoposługiwałasiępreambułami,itowak-
tachnormatywnychobardzozróżnicowanejmocyprawnej.Powyższąprak-
tykęnależałobyuznaćzanadużywającąkonstrukcjipreambuły,acowięcej
–wznacznymstopniuprzyczyniłasięonadoniechęciprawodawcydotego
elementuibardzoostrożnegoposługiwaniasięwstępamipo1989roku.
Najczęściejpreambułysązamieszczanewkonstytucjach,ustawach
iumowachmiędzynarodowych,przyczymargumentaminaturyogólnej
używanyminarzeczwykorzystaniatejkonstrukcjijestszczególnawaga
danegoaktuzgodniezzasadąleximperat,nondocet47,jegoznaczeniepoli-
tyczne48,historyczne49,regulowanieważnychdziedzinżycia50czynowator-
skicharakter.51
Jeślichodziokonstytucje,tonawetprzeciwnicypreambułsąskłonni
zaakceptowaćobecnośćtegoelementujakowyróżniającego(obokinnych
jeszcze)konstytucjęodpozostałychaktównormatywnych.52Jakbędzie
bliżejotymmowa,większośćkonstytucjinaświecieposiadamniejlub
bardziejrozbudowanywstępiniewidaćsymptomówzmianytegostanu
rzeczy.Wpracachnadnowąpolskąkonstytucjąkwestiapreambuły–naj-
pierwdecyzjicodopotrzebyjejzamieszczenia,apotemtreści–byłajedną
znajbardziejkontrowersyjnych,oczymbędziejeszczebliżejmowawroz-
dzialeViVI.
46
A.Jopek-Bosiacka:Przekładprawnyisądowy,Warszawa2008,s.141.
47
J.Nowacki,Z.Tobor:Wstępdoprawoznawstwa,Kraków2000,s.83.
48
Por.SłownikwyrazówobcychPWN...,s.596;EncyklopediaPWNwtrzechto-
mach,...,s.51.
49
J.Krukowski:Wstępdonaukiopaństwieiprawie,Lublin2002,s.108.
50F.Studnicki:Odogmatyceprawa,„PaństwoiPrawo”1957,z.7–8,s.121.
51
Por.Z.Salamonowicz:Wstępdoprawoznawstwa,Szczytno2003,s.117.
52WedługS.Lewandowskiegopreambuławprawiewewnętrznym(krajowym)powin-
nabyćzarezerwowanawyłączniedlakonstytucji,gdyżwtensposóbwyróżniałabyją
forma,którejelementembyłbyuroczystywstęp.PatrzS.Lewandowski:Charakternor-
matywny...,s.136.