Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WiesławSkrzydło•ZproblematykizmianwustrojuPolskiLudowej
stęp
19
wsposóbintegralny.KolejnezdanieManifestugłosi,żenpodstawoweza-
łożeniakonstytucjimarcowejz1921r.obowiązywaćbędą[ś]”.Takwięc:
niecałaustawazasadnicza,lecztylkojejpodstawowezałożeniamająbyć
stosowane.Otwierałotodrogędodyskusji–jakiesątezałożenia,które
znichmającharakterzałożeniapodstawowego.
JednocześnieManifestokreślał,jakdługotakistanmatrwać.Czy-
tamyzatemdalejwomawianymdokumencie,żepodstawowezałożenia
konstytucjimająobowiązywaćdonzwołaniawybranegowgłosowaniupo-
wszechnym,bezpośrednim,równym,tajnym,istosunkowymSejmuUsta-
wodawczego,któryuchwalinowąkonstytucję”.Takżeitostwierdzenienie
grzeszyprecyzją,rodzibowiemzapytanie–czychodzioterminkońcowy
kadencji,najakązostałwybranySejm,czyteżotermin,wjakimzosta-
łauchwalonaprzezSejmUstawodawczynowakonstytucjaikiedyweszła
wżycie.
Pytanietorozstrzygnęłapraktykaustrojowa,bouchwalona19lutego
1947r0tzw.MałaKonstytucja,czyliustawakonstytucyjnaoustrojuiza-
kresiedziałanianajwyższychorganówRzeczypospolitejPolskiej,wyraźnie
inkorporowaładozawartychwniejprzepisówcałe,dośćliczneiobszerne
grupyprzepisówzkonstytucjimarcowej1921.4Dotyczyłotogłównieprze-
pisówprawnychregulującychrolęustrojowąikompetencjeSejmu,Prezy-
dentaorazRadyMinistrów.Wtensposób–zwolinowejwładzy,przepisy
temiałyobowiązywaćtakżepookresienzwołaniaSejmu”.Należydodać,że
oznaczałotoobowiązywaniekonkretnychartykułówkonstytucjiz1921r.,
anietylkojejpodstawowychzałożeń.Tebowiem,wtymzasadasystemu
parlamentarno-gabinetowego,atakżezasadapodziałuwładzy,niefunk-
cjonowałyjużwwarunkachdziałanianowejwładzy.
MałaKonstytucjamiałaobowiązywaćdoczasuuchwalenianowej,
pełnejkonstytucjiPolskiLudowej.Takwięcpewneelementyustrojowe
zczasówobowiązywaniakonstytucjiz17marca1921r.miałydalejobo-
wiązywać,takżewokresiekadencjiSejmuUstawodawczego.
TakiestanowiskowładzPolskiLudowejwsposóbzasadniczyróżnisię
odrozwiązańprawnychstosowanychwinnychpaństwachtzw.demokracji
ludowej,jakporoku1944określanowpolityceiwliteraturzepaństwa
ŚrodkowejiWschodniejEuropypozostającepoddominacjąZwiązkuRa-
dzieckiego.Przeobrażeniapolityczno-ustrojowewtychpaństwachtoczyły
sięwinnymtrybieiwodmiennymtempie.Wszystkietepaństwabar-
4UstawaKonstytucyjnazdnia19lutego1947r.oustrojuizakresiedziałania
najwyższychorganówRzeczypospolitejPolskiej,[w:]Konstytucjeipodstawoweakty
ustawodawczePolskiejRzeczypospolitejLudowej,zbiórtekstówzprzedmowąK.Bi-
skupskiego,Warszawa1952.
