Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRESOKRATYCY:BYCIEPOJĘTEJAKOphysis
Uwagiwstępne
Wnapisanymw1929rokuodczycieCzymjestmetafizyka?aniwuzna-
nymzaprzełomowyartykulez1930rokuOistocieprawdyHeidegger
nieuznałjeszczemetafizykizapostaćzapomnieniaprawdybycia.Za-
pomnienietoprzypisujetamraczejnaukomszczegółowym1.Taoptyka
ulegazmianiepopełnymdokonaniusiętzw.zwrotuwmyśliHeideggera,
któryumiejscawiambezpośredniopozrzeczeniusięprzezeńfunkcjirek-
toraUniwersytetuFryburskiego,czylimiędzyrokiem1934i1935.Jakie
rozterkiintelektualneprzeżywałHeideggerwtymczasie?Jakie„myślina-
trętne”niedawałymuspokoju?
Wydajemisię,żewskazówkęzawieralistdoK.Jaspersaz12sierpnia
1949roku.Czytamytam:„(...)od1910r.towarzyszymimistrzsłowa
imistrzżyciaEckhardt;oniwciążnanowopodejmowanerozważanie
Parmenidesowegotogarautonoeinestintekaieinai[wpopularnym
przekładzie:„Tymsamymbowiemjestmyślenieibycie”–E.B.2];nie-
ustannezapytywanieoowoauto,któreniejestaninoein,anieinai,brak
relacjipodmiot–przedmiotwmyśleniugreckimnaprowadziłmnie
obokmojegowłasnegomyślenianato,cowyglądanaodwrócenie,
alejestjeszczeiprzedewszystkimczymścałkieminnym”3.Senssłowa
„odwrócenie”wyjaśniapoprzednilistJaspersa(z6sierpnia1949roku),
chodzio„odwrócenienaszegoodniesieniadobyciawodniesieniebycia
donas”4.WspomnianąidéefixeHeideggerabyłbyzatemproblemtoż-
samościbyciaimyśleniauParmenidesa(iszerzej–upresokratyków),
problem,któryoczywiścieniedawałsięrozwiązaćpokartezjańskuztego
prostegopowodu,żewowymczasieniebyłojeszczemowyorelacji
podmiotowo-przedmiotowej.Heidegger,kuzdziwieniuJaspersa5,drąży
1Zob.B.Baran,SagaHeideggera,interesse,Kraków1990,s.78.
2PrzekładniemieckizgrekiM.Heideggera,przekładwersjiniemieckiejnajęzyk
polskiJ.Mizery(zob.CZM,s.156).
3KOR,s.164.
4Tamże,s.160–161.
5Zob.listJaspersadoHeideggeraz17sierpnia1949roku,tamże,s.167.
33
