Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PENELOPA
Przedprzystąpieniemdofilozoficznejanalizyzasadniczychstanowisk
europejskiejmetafizykichciałabymodwołaćsiędopewnejwizjipoetyc-
kiej,którasyntetycznie,nieomalwjednymobrazie,ilustrujecharakter
metafizyki,jejukryteźródłaijejprzesłanie.Odnaleźćjąmożnawjednym
zeznanychpodańmitologiigreckiej,wpodaniuoPenelopie,wiernejżo-
nieOdyseusza.ZanimjednakdojdziemydohistoriiPenelopy,przedrze-
mysięprzezgąszczinnychmitów;będzietojakbypodróżwgłąbświado-
mości,którasprawi,żeświeżymspojrzeniemobejmiemydziedziny,które
tymczasemspowszedniały,utraciłyswojąfaktycznązagadkowość.
Mitologiagreckaodpowiedniozinterpretowanaodsłaniazaskakują-
cemożliwościpoznaniafilozoficznego.MartinHeidegger,poszukując
myśleniaodkrywczego,azarazemźródłowego,myślenia,zktórymdia-
logotworzyłbyperspektywęnowegospojrzenianawspółczesnąsytuację
świata,zwróciłsiędopismpresokratyków.Wszelakomożnasięcofnąć
wczasiejeszczebardziejiuczynićprzedmiotemnamysłuniektóremity
greckie–Heideggerdoceniałzresztąznaczeniegreckiejmitologii,wy-
powiedziałoniejkilkagłębokichuwag,jaktopokażęniebawem.
Dlapotrzebniniejszychrozważańzwrócęsięnietylkowstronęmi-
tologiigreckiej,aleteżmitówinnychnarodówkręguśródziemnomor-
skiego;podaniateczęstodopowiadająiuzupełniająto,oczymmówią
greckieopowieści.Wtensposóbodwołamsiędonajbardziejźródłowej
prapoezji,azarazempramyśleniafascynującychludówŚródziemnomo-
rza,przywołamzbiorowąpamięć–Mnemosine,wktórejskupioneinie-
tkniętetrwarównieżprzesłanieprzyszłości.
Mójwysiłeksprowadzaćsiębędziedookreśleniatoposumetafizy-
kieuropejskiej,jejumiejscowieniawzarysowującejsięstrukturze
ludzkichwładzpoznawczych(iżyciowych).Kluczemdookreślenia
tychwładzjestpostaćHeraklesa.SumeryjskimitoGilgameszu,któ-
remuodpowiadamłodszyodeńgreckimitoHeraklesie,jestnajstar-
szymeposembohaterskimświata.Heraklespodejmującydwanaście
wielkichzadań,cowkońcuzapewniamunieśmiertelność,toobraz
Rozdziałtenjestrozwinięciematykułu„SynowieHeraklesa”
,któryukazałsię
w„SztuceiFilozofii”
,nr18/2000,s.157–163.
23
