Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Komupotrzebnesąpaństwaupadłe?
19
starczającejodporności,byradzićsobieznagłymi,wdodatkunieprzyjemnymi,
niespodziankami”18.Wnajnowszymdostępnymraporcie,awięcnarok2009,nie
pojawiająsiężadnedodatkowekryteriaupadłościpaństwa.Raczejwskazującna
światowykryzysgospodarczy,autorzyprzestrzegająprzedmożliwościądalszego
pogorszeniasięsytuacjiwwielupaństwach.Cociekawe,Indeksz2009rokuza-
wieraowieleskromniejszączęśćopisową-wsumiejesttotylkojednastronawy-
jaśnieniaikomentarzadoinformacjizawartychwtabelach.Dwiepierwszestrony
zajmujezdjęciezrobionewJemenie,mająceilustrowaćstanupadkutegopaństwa.
Użyciemateriałówfotograficznychjakosugestywnegoelementureprezentacjipo-
twierdzaprzekonanieKlausaDoddsa,żewspółcześnieglobalizacjatonietylko
narracjaidziałaniapolityczne,aletakżeobrazywykorzystywanedorealizowania
geopolitycznychcelów19.
Drugiezeznaczącychczasopismpoświęconychpolitycemiędzynarodowej
-„ForeignAfairs”-takżezainteresowałosięproblematykąpaństwupadłych.
W2005rokuStephenEllisrozważałmożliwościodbudowyAfryki,awszczegól-
nościprzywróceniapraworządnościwtakichpaństwachjakSierraLeoneczyLi-
beriaiwydobyciaichzgłębokiegoekonomicznegoipolitycznegokryzysu.Autor
zwracałuwagęnawielenieporozumień,jakierodziużywanieczyraczejnaduży-
waniepojęciapaństwaupadłego.Należywtymmiejscuodwołaćsiędobardziejli-
teralnegotłumaczeniaterminu„failed”
,któryoznaczaraczej„zepsuty”
.Ellispod-
kreśla,żemetafora„państwzepsutych”rodzipokusęmechanicznegopodejścia
doproblemówpaństwafrykańskich;zepsutepaństwomożnabowiemnaprawić,
podobniejakzepsutąmaszynę.Autorzwracauwagę,że„failed”przypominabar-
dziejchorobęuczłowieka-niekażdegomożnawyleczyć,nienakażdegodziałają
takiesamelekarstwainiekażdypowracadostanusprzedchoroby.Cojeszcze
ważniejsze,metaforapaństwupadłychsugerujemożliwośćszybkiegopowrotudo
pożądanegostanu,atozkoleiwiedziedoprowadzeniakrótkoterminowejpolityki
przezwspólnotęmiędzynarodową.WiększośćakcjipodejmowanychprzezONZ,
aleiprzezniektórewspółczesnepotęgi,prowadzonajestwmaksimumpięciolet-
niejperspektywie.Takiokresmożesięokazaćniewystarczający.Pojęciepaństw
upadłychstajesię,wedługEllisa,przydatnezjednejstronydouzasadnianiakrót-
kofalowychplanów,zdrugiej-dowyjaśnianianiepowodzeńpodjętychdziałań,
gdyżwłaśniestanupadku/zepsuciauniemożliwiłosiągnięciezakładanychcelów20.
Wtymsamym2005rokuw„ForeignAfairs”ukazałsięartykułStephenaD.
KrasneraiCarlosaPascuala,podejmującyproblematykępaństwupadłychoraz
tego,jaknależyreagowaćnaniesioneprzezniezagrożenia(tenstanzagrożenia
przyjmowanyjestjakooczywistyiniewymagającyuzasadniania).Autorzydowo-
dzą,żeStanyZjednoczoneiwspólnotamiędzynarodowaniesąprzygotowanedo
18TeFailedStatesIndex,„ForeignPolicy”2008,vol.167(lipiec,sierpień),s.66.
19TeFailedStatesIndex,„ForeignPolicy”2009,vol.173(lipiec,sierpień),s.80-83.
20S.Ellis,HowtoRebuildAfrica,„ForeignAfairs”2005,vol.84,nr5(wrzesień,październik),
s.135-148,za:http://proquest.umi.com/pqdweb?did=903096691&Fmt=3&clientId=9269&RQT=3
09&VName=PQD(dostęp:10.05.2010).
