Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
RadosławRybkowski
reagowanianatakąsytuację.Poczynaniaamerykańskichwładz,którezgodnie
zzaleceniamiRadyBezpieczeństwaNarodowegozwiosny2004rokuzaczęłysię
koncentrowaćnaefektywnymreagowaniunasytuacjekryzysowewświecieido-
prowadziłydoutworzeniawewnątrzDepartamentuStanunowegoBiuraKoor-
dynatoradosprawRekonstrukcjiiStabilizacji(OfceoftheCoordinatorforRe-
constructionandStabilization),uznajątakiepodejściezawłaściwe.Jednocześnie
wskazująnaczteryzasadniczeproblemy,któremusiuwzględnićamerykańskaad-
ministracja:samepieniądzeniesąwstaniezapewnićstabilnejwładzy;niemożna
doprowadzićdostabilizacjibezudziałumiejscowychelit;wdziałaniachniemoż-
naopieraćsięnakrótkoterminowychplanachiszybkichzyskach,którestająsię
zarzewiemprzyszłychproblemów;należybyćprzygotowanymnadługotrwałość
procesuwychodzeniazestanurozpadupaństwa,cowiążesiętakżezgotowością
poniesieniaznaczącychkosztówzaangażowania21.
Dwainneartykuły,którepowstaływodstępiesześciulat,dobrzepokazują
dokonującąsięprzemianęwrozumieniupaństwupadłychwgeopolitycznym
porządkuXXIwiekuorazroli,jakąodgrywająwpolitycewspólnotymiędzyna-
rodowej.Obydwamająprzytymwielceznaczącetytuły.TeReluctantImperia-
list(Niechętnyimperialista)zostałopublikowanyprzezSebastianaMallaby)ego
w2002roku,wniecałesześćmiesięcypoatakachterrorystycznychnaWorld
TradeCenteriPentagon.Mallabysugerował,żetoStanyZjednoczone,anie
ONZ,mająmożliwośćwłaściwegozareagowanianazagrożenia,jakieniosą
zsobąpaństwaupadłe;cowięcej-administracjawaszyngtońskapowinnare-
agowaćwsposóbzdecydowany.Jednocześnienależyprzytymzrozumieć,że
„państwapogrążonewchaosiesąbardziejskłonnezaakceptowaćzagraniczne
zaangażowaniewprocesodbudowyinstytucjipaństwowych,jeśliposiadająone
międzynarodowąlegitymizację”
.Idlategoniechęćdoimperialistycznegopodej-
ściaAmerykipowinnazostaćskanalizowanazapomocąchoćbytakiejinstytucji
jakBankŚwiatowy22.
W2008rokuukazałsięartykułpodtytułemTeNewColonialists(Nowiko-
lonialiści),któryskupiasięnietylenadziałaniachrządowych,ilenaaktywności
NGOs(Non-GovernmentalOrganizations,organizacjipozarządowych),niosą-
cychpomochumanitarną.Jaknasamympoczątkustwierdzająautorzy-wwie-
lukrajachteorganizacjesąjedynąbarierąchroniącąprzedpogrążeniemwto-
talnymchaosie.Sąrejony,gdzieodgrywająistotnąrolęwzapewnianiupomocy
medycznej,edukacjidzieciczynawetdostarczaniuniezbędnejżywności.Ichak-
tywnośćjesttakżeprzejawemogólniejszegotrendu:corazwiększaczęśćpomo-
cyprzekazywanajestniepoprzezinstytucjerządowe.Jeszczew1970roku70%
pomocyprzekazywanejprzezStanyZjednoczonepłynęłozapośrednictwem
21S.D.Krasner,C.Pascual,AddressingStateFailure,„ForeignAfairs”2005,vol.84,nr1,s.153-
-163,za:http://proquest.umi.com/pqdweb?did=845825141&Fmt=3&clientId=9269&RQT=309&V
Name=PQD(dostęp:10.05.2010).
22S.Mallaby,TeReluctantImperialist...,op.cit.,s.3-7.
