Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Rottermund(red.),Problemyedukacji,rehabilitacjiisocjalizacjiosóbniepełnosprawnych.TOM9,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-368-2,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
Zastosowaniewybranychnurtówpsychoanalizy...13
specjalistąwzakresiepsychiatriidziecięcej.Karieręzawodowązakłóciłyjednak
działaniawojenne,jakkolwiektużpoichzakończeniupodjąłpracęwklinicewTa-
vistock,którastałasięwiodącąplacówkąpsychiatriidziecięcejipsychoterapiiwieku
rozwojowego.LatamiędzywojennewLondyniecechowałklimatdyskusjipomiędzy
nurtamipsychoanalizywyrastającymizortodoksyjnejmyślifreudowskiej.Podczas
gdyówczesnyruchpsychoanalizyangielskiejoscylowałpomiędzyspierającymisię
frakcjami,JohnBowlbysądził,żepsychoanalizaniepowinnasięzanadtoodry-
waćodkorzenifreudowskich,adociekanianależyskupiaćnaanalizieznaczenia
doświadczeńwczesnodziecięcychiichwpływunażycieemocjonalnewokresie
dojrzałym.Wyrażałteżpoglądgłoszący,żetezypsychoanalizypowinnyznajdować
potwierdzeniewbadaniachnaukowych.Poszukiwałwsparciadlaswychpomysłów
psychoanalitycznychwźródłachetologicznych,jakteżiinnych(J.Bowlby,1953).
PierwszeznaczącebadanieBowlby’egonastąpiłowklinicewTavistock,objęło
44dzieciwwiekupomiędzypiątymaszesnastymrokiemżycia,któremiałyza
sobąepizodykradzieży.Badaniewykazałointeresującącharakterystykępsychiczną
młodocianychidzieci.Jednatrzeciaprzejawiałazaburzeniaemocjonalne.Natęże-
niereakcjibyłopłytkie,zaobserwowanoniezdolnośćdoodczuwaniaempatii,po-
czuciawstyduiemocjizgatunkuwyższych.Znacznawiększośćdzieciniezdolnych
doodczuwaniasilnychemocji,licząca82%,doznaładłużejtrwającychepizodów
rozłąkiodrodzicówwewczesnymokresieżycia.Wielespośródtychżeseparacjiod
rodzicówmiałamiejscezpowodudługotrwałychhospitalizacji.
WlatachpowojennychJohnBowlbybyłjużznanympsychiatrądziecięcym
iztegopowoduOrganizacjaNarodówZjednoczonychzleciłamuopracowanie
raportuilustrującegostanpsychicznydziecipotraumatycznychprzeżyciachzazna-
nychwwynikudziałańwojennych.Wynikizespołowychdociekaństałysiępodsta-
rozwijanejprzezeńteoriiprzywiązaniaiznalazłypełenwyrazwpublikacjiChild
CareandtheGrowthofLove(J.Bowlby,1953).Bowlbyskłaniałsiękuprzeświadcze-
niu,żewięźutrwalasięwsiódmymmiesiącużycianiemowlęciainiewynikazfaktu
zaspakajaniapotrzebygłodu.Obiektemprzywiązaniapierwotniejestbiologiczna
matkalubosoba,któranajwięcejczasuspędzazdzieckiem.Warunkiemwytworze-
niawięzijesttrwałośćkontaktuistabilnycharakterrelacji.Przywiązaniepowoduje
tendencjedoprzebywaniawbliskimkontakciezobiektemprzywiązaniaireagowa-
nianiepokojem,kiedyjegonieobecnośćwydłużasięwczasie(Z.Łoś,2006).Kiedy
przywiązaniemacharakterbezpieczny,dzieckomamożnośćspędzaniawiększości
czasuwbliskimkontakciezmatką,którapełnirolębezpiecznejbazy,chroniącej
przedzagrożeniami,będącejmiejscem,zktóregorozpoczynasięeksploracjaświata
(J.Bowlby,2007).
Poglądydotycząceteoriiprzywiązaniawywoływałyprotestyortodoksyjnych
środowisk.Pozostającprzywcześniejprzytoczonymfakcie,punktemspornym
byłoprzesunięcieakcentuzprocesówintrapsychicznychnarzeczinterpsychicz-
nych.NiuanserozwojupsychicznegoodczasówBowlby’egotłumaczonebyłyjuż
niewzajemnymoddziaływaniemposzczególnychczęściaparatupsychicznego,lecz