Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
znichtoarchiwaliaodśredniowieczapowiekXX.Dominujewnichdoku-
mentacjaaktowazapisanananośnikupapierowym.Przywróceniedziałalności
instytucjisamorządowychniewywarłopoczątkowowpływunasiećarchiwów
polskich.SytuacjaPolskijestnieporównywalnazinnymikrajami.WeFrancji
granicedepartamentówniebyłyzmienianeoddwóchstuleci.Rozpadsys-
temurealnegosocjalizmuskutkowałzaprzestaniemdziałalnościwieluinsty-
tucji,m.in.RadyPaństwa,SłużbyBezpieczeństwa,administracjinadzorującej
wyznania,instytucjicenzury.Doprowadziłotodokoniecznościpodjęciadecyzji
olosacharchiwaliów,którychaktotwórcyniekontynuowalidziałalności.Tylko
częśćicharchiwaliówtrafiładoarchiwówpaństwowych.Dlaspuściznyakto-
wejSłużbyBezpieczeństwautworzonezostałoodrębnearchiwum-Instytut
PamięciNarodowej.Powstanieinstytucjisamorządowychprzyczyniłosię
dorozbudowysieciaktotwórcówtworzącychpaństwowyzasóbarchiwalny.
Podobnąrolęodegrałnowypodziaładministracyjnyprzywracającypowiaty.
Prywatyzacjaprzedsiębiorstwpaństwowychdoprowadziładozmniejszenia
ilościaktotwórcówzesferygospodarczej.Jejefektembyłotakżepowstanie
instytucjiprzechowującychakta,główniedokumentacjępracyniezaliczaną
doaktwieczystegoprzechowywania,zezlikwidowanychzakładów.Wsyste-
miedemokratycznegopaństwaprawapozostałyarchiwawyodrębnione,wtym
instytucjireprezentacyjnych-SejmuiSenatu.Wszystkietezjawiskapozwalają
nazadaniepytania-wjakimstopniuwspółczesnasiećarchiwalnawPolsce
odpowiadapotrzebomużytkownikówindywidualnychiinstytucjonalnych,osób
iorganizacjiozróżnicowanychzainteresowaniach,wśródktórychznajdująsię
zarównobadacze,jakiposzukującyswoichdokumentówpracy,aktotwórców,
instytucjizarządzającychzasobemarchiwalnym?Jednązcechdobrzezorga-
nizowanychsiecipowinnobyćefektywnezachowanieiochronaszczególnie
cennycharchiwaliów.Czyspełniająonetakąfunkcję?Konstrukcjesieciarchi-
walnychzregułytworząstrukturyzłożone.Wposzczególnychsieciachnaro-
dowychcharakterystycznychdlaposzczególnychpaństwpojawiająsięswoiste
podsieciarchiwalne,np.państwowe,kościelneitp.
Powstajązatempytania-jakieczynnikipowinnykształtowaćorganizację
sieciarchiwalnych,byzapewnićimstabilność,adziękiniejefektywnąinfor-
macjęozasadachgromadzenia,przechowywaniaiudostępnianiaakt?Czy
rozstrzygającesątuczynnikiustrojowe-organizacjainstytucjireprezentacyj-
nych,wykonawczych,sądowych,podziałterytorialnykraju,czyteżpowinny
oniejdecydowaćzasadyzdziedzinyarchiwistyki,amożeraczejpotrzeby
użytkowników?Nailemożliwajestmodyfikacjadotychczasowejorganizacji
zasobu?Przyjęcietejzasadydostosowaniasiecidopotrzebużytkowników
oznaczałobykoniecznośćzapoznawaniasięzichopiniami,praktykami,atym
samymposzukiwaniaiwskazywaniaśrodowiskzainteresowanycharchiwaliami.
