Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PROBLEMYUKłADUODDECHOWEGOBYDłA
Ważneczynnikizakaźne
układuoddechowegobydła
Importantinfectiousagentsintherespiratorysystemofbovineanimals
drEwelinaSzacawa,
prof.drhab.DariuszBednarek
ZakładChoróbBydłaiOwiecPaństwowego
InstytutuWeterynaryjnegoPaństwowego
InstytutuBadawczegowPuławach
Streszczenie
Systemimmunologicznywobrębie
układuoddechowegobydłamożeulec
immunosupresji,gdylokalne
mechanizmyobronneorganizmu
przestanąwłaściwiefunkcjonować.
Dziejesiętak,zwłaszczakiedy
nabłonekmigawkowywyściełający
drogioddechoweulegnieuszkodzeniu
wprzebiegupierwotnejinfekcji
wirusowejprzywspółdziałających
wtymprocesieśrodowiskowych
czynnikachstresowych.
Słowakluczowe
bydło,zapaleniepłuc,wirusy,
bakterie,syndromoddechowybydła
Abstract
Theimmunesystemwithinthebovine
respiratorytractmaybesuppressed
duetothebody’slocaldefense
mechanismsfailureThedamageof
respiratorytractepitheliuminthe
courseofaprimaryviralinfectionand
theenvironmentalstressfactors
promotethedevelopmentof
immunosupression.
Keywords
bovine,pneumonia,viruses,bacteria,
cattlerespiratorysyndrome
Wukładzieoddechowymbydłaochron-
nąrolępełniśluzprodukowanyprzez
nabłonekrzęskowywyściełającydrogi
oddechowe,ajegoruchyoczyszcza-
jądrogioddechowezzanieczyszczeń
idrobnoustrojów.Jednakkiedynabło-
nektenwdrogachoddechowychule-
gnieuszkodzeniuwprzebieguinfekcji
wirusowejorazdodatkowozadziałają
czynnikistresowe,układimmunolo-
gicznymożeulecosłabieniu,supresji
imożedojśćdorozwojuchoróbpłuc.
Głównymiprzyczynamiwystąpienia
schorzeńukładuoddechowegosą:
zmniejszonaodpornośćzwierząt,łą-
czeniezwierzątpochodzącychzod-
miennychśrodowisk,stres,nieprawidło-
wawentylacjapomieszczeń,przeciągi,
atakżedużawilgotnośćpowietrza.Wte-
dywirusyibakteriewarunkowocho-
robotwórczezaczynająkolonizować
dolnedrogioddechoweinamnażać
sięwnichwsposóbniekontrolowany,
prowadzącostateczniedowystąpienia
stanówzapalnychirozwojuklinicznych
postacizapaleńpłuc.
umłodychcielątiopasów,jakrównież
ubydładorosłego.Wsprzyjającychwa-
runkach,przybardzozjadliwychszcze-
pachtegopatogenu,wywołujeonwyso-
kiwzrostc.w.c.(nawetpowyżej41°C),
aczasamiwciągupierwszych24-48go-
dzinodwniknięciadostadamożeza-
chorowaćwiększośćzwierząt,wykazu-
jącobjawytypowegośródmiąższowego
zapaleniapłuczogniskamirozedmy.
Wwynikutejinfekcjiczęstodocho-
dzidonagłychzejśćśmiertelnych(1).
Eksperymentalnezakażeniawirusem
:RSVwykazały,żemożeonsamodziel-
niewywołaćkliniczneobjawychoroby
górnychodcinkówukładuoddechowe-
goorazzapaleniapłucubydła(4,7).
Wirustenczęstoprowadzidorozwoju
wtórnychzakażeńbakteryjnychukładu
oddechowego,aodcielątzakażonych
:RSVizolowanesąprzeważnietakie
bakteriejakP.multocida,M.haemolyti-
caiHistophilussomni(33).
Kolejnyważnywirustoherpesvirus
bydłatypu1(ang.bovineherpesvirus
type1,:oHV-1),zwanyteżwirusemza-
kaźnegozapalenianosaitchawicy,na-
leżącydorodzinyHerpesviridae.Zaka-
żenietymwirusemcharakteryzujesię
nagłymwystąpieniemgorączkiiutratą
apetytu,kaszlemidusznością,aukrów
mlecznychdochodzidonagłegospad-
kumleczności.Wypływznosaoraz
workaspojówkowegowpoczątkowym
etapiejestzwyklesurowiczy,anastęp-
niestajesięśluzowo-ropny.Nabłonie
śluzowejjamynosowejpojawiająsię
pęcherzykiwypełnionesurowiczym
płynem,zktórychpopewnymczasie
Wirusyzaangażowane
wchorobyukładu
oddechowegoubydła
Spośródpierwotnychczynnikówzakaź-
nychbiorącychudziałwrozwojucho-
róbpłucnależywymienićwpierwszej
kolejnościsyncytialnywirusukładuod-
dechowegobydła(ang.bovinerespirato-
rysyncytialvirus,:RSV)należącydoro-
dzinyParamyxoviridae,którynacałym
świecieodpowiedzialnyjestzawystą-
pieniesyndromuoddechowegobydła
3
