Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PROBLEMYUKłADUODDECHOWEGOBYDłA
czazracjiróżnorodnegoskładuczyn-
nikówzakaźnych,naspecjalnąuwagę
zasługuje:RD.Chorobatadawniej
określanajakoenzootycznabroncho-
pneumoniacieląt,obecnieczęściej
jakosyndromoddechowybydła(ang.
bovinerespiratorydisease,:RD),tonaj-
bardziejrozpowszechnionaobecnie
chorobaukładuoddechowego,któ-
rąstwierdzasięnajczęściejucieląt
imłodegobydłaopasowego,aspora-
dycznieteżuzwierzątstarszych.Po-
wodujeonadużestratyekonomiczne
–szacujesię,żewStanachZjedno-
czonychproblemyzwiązanez:RD,
awięczwiększonazachorowalność
iśmiertelnośćbydła,kosztyleczenia
izmniejszonaproduktywnośćzwie-
rząt,generująstratyrzędu570mln
dolarówrocznie(13).Zkoleiwkrajach
UniiEuropejskiejtestratymogąsięgać
rocznieod600do800mlneuro.Jako
wieloczynnikowyzespółchorobowy
ozłożonejetiologii,należywymienić
czynnikiśrodowiskowetakiejak:nie-
prawidłowawentylacjaizbytwysoka
temperaturawpomieszczeniachdla
zwierząt.Zkoleiopisanepowyżej
czynnikizakaźnetowirusy,wtym
wirussyncytialnyukładuoddechowe-
gobydła(:RSV),wirusparainfluenzy
typu3(PI3),herpeswirusbydłatypu
1(:HV1)orazwirusbiegunkibydła
ichorobybłonśluzowych(:VDV)
atakżemykoplazmytj.M.bovisoraz
innebakteriewarunkowochorobo-
twórcze:Mannheimiahaemolytica,Pa-
steurellamultocidaiHistophilussomni
(5,6,12,25).
Wartododać,żeschorzeniazakaź-
neukładuoddechowegobydłamoże
wywoływaćrównieżznanyoddawna
prątekMycobacteriumbovis,wchodzą-
cywskładkompleksuMycobacterium
tuberculosis,powodującynajczęściej
gruźlicępłucbydła.Jesttogroźna,
przewlekłachorobazakaźnabydła,
azakażeniumożeulecrównieżwiele
innychgatunkówssaków.Istniejerów-
nieżniebezpieczeństwozachorowania
człowiekapoprzezspożywaniemleka
zarażonychkrów.Najbardziejznaczącą
rolęwwywołaniuinfekcjiodgrywadro-
gaaerogenna.Dziejesiętak,ponieważ
osobnikichorewydalająprątkiwraz
zkropelkamiśluzu,aobszar,wktó-
rymmożedojśćdozakażenia,może
wynosićnawetkilkametrów.Źródłem
zakażeniainnychosobnikówsązwykle
zwierzętachore,którezanieczyszczają
środowiskowydzielinamiiwydalinami
zawierającymiprątkitejbakterii.Wywo-
ływaneprzezprątkiobjawysątypowe
dlazapaleniapłuc,tj.:duszność,apatia,
gęstyimokrykaszel,powiększeniewę-
złówchłonnych,przeważnieśródpier-
siowychioskrzelowych,brakapetytu
iutratamasyciała,atemperaturaciała
niezawszejestpodwyższona(18,23).
Rozpoznaniechorobypoleganatu-
berkulinizacjibydłapołączonejzba-
daniemklinicznym.Niepraktykujesię
leczeniachoregobydła,leczmusiono
zostaćwybrakowanezestada.
Zapobieganie
chorobompłucubydła
Wobliczuwieluróżnorodnychczynni-
kówchorobotwórczychmogącychwy-
wołaćchorobypłucubydłanajważniej-
szejestzapobieganiechorobie.Aby
toosiągnąć,należystosowaćwgospo-
darstwiezasadybioasekuracji,prawi-
dłowezasadyzoohigieny,dbaćoodpo-
wiedniąwentylacjępomieszczeńoraz
odpowiednie,zbilansowaneżywienie
zwierząt.:ardzoważnejestpoddanie
nowozakupionychcielątkwarantan-
nie,niełączeniezwierzątzróżnych
grupwiekowych.Możnarównieżsto-
sowaćszczepieniaochronne,gdyż
nawielezomawianychczynników
chorobotwórczychdostępnesąkomer-
cyjneszczepionki.Wmomenciegdy
dojdziejużdorozwojuchoroby,nale-
żyjaknajszybciejrozpocząćleczenie.
Wcześnierozpoznanezapaleniepłuc
możnawyleczyćzapomocąterapiian-
tybiotykowejilekówwspomagających,
cojestważne,abychorobanierozprze-
strzeniałasięwstadzie,acozatym
idzie,zminimalizowaćstratyfnanso-
wewhodowli.
Piśmiennictwo
1.:akerJ.C.:Bovinerespiratorysyncy-
tialvirus:pathogenesis,clinicalsigns,
diagnosis,treatment,andprevention.
UCompendFoodAnim”,1986,8,31-
38.
2.:akerJ.C.:Theclinicalmanifestation
ofbovineviraldiarrheainfection.UVet
ClinNorthAmFoodAnimPract”,
1995,11,425-445.
3.:oileauM.J.,KapilS.:BovineCorona-
virusAssociatedSyndromes.UVetClin
NorthAmFoodAnimPract”,2010,
26,123-46.
4.:rysonD.G.,McNultyM.S.,Logan
E.F.,CushP.F.:Respiratorysyncytial
viruspneumoniainyoungcalves:clinical
andpathologicfndings.UAmJVetRes”,
1983,44,1648-1655.
5.CaswellJ.,WilliamsK.J.:Rozdział5:Re-
spiratorySystem.[W:]GrantMaxie
M.:Jubb,Kenned&Palmer’sPathology
ofDomesticAnimals:Volume2.6thEd.,
Elsevier,2016.
6.CaswellJ.L.,:atemanK.G.,CaiH.Y.,
Castillo-AlcalaF.:Mycoplasmabovis
inrespiratorydiseaseoffeedlotcattle.
UVetClinNAm”,2010,26,365-379.
7.CiszewskiD.K.,:akerJ.C.,Slocombe
R.F.,ReindelJ.F.,HainesD.M.,Clark
E.G.:Experimentalreproductionofre-
spiratorytractdiseasewithbovinerespi-
ratorysyncytialvirus.UVetMicrobiol”,
1991,28,39-60.
8.EllisJ.A.:Bovineparainfluenza-3virus.
UVetClinNorthAmFoodAnimPract”,
2010,26(3),575-93.
9.EvansS.J.,DaviesR.H.:Casecontrol
ofmultiple-resistantSalmonellatyfhimu-
riumDT104infectionincattleinGreat
Britain.UVetRec”139,557-558.
10.FriendS.C.,Wilkie:.N.,Thomson
R.G.,:arnumD.A.:Bovinepneumonic
pasteurellosis:experimentalinduction
invaccinatedandnonvaccinatedcalves.
UCanadianJournalofComparative
Medicine”,1977,41,77-83.
11.FultonR.W.,:loodK.S.,PancieraR.J.,
PaytonM.E.,RidpathJ.F.,ConferA.W.
SalikiJ.T.,:urgeL.T.,WelshR.D.,
Johnson:.J.,ReckA.:LungPathology
andInfectiousAgentsinFatalFeedlot
PneumoniasandRelationshipwithMor-
tality,DiseaseOnset,andTreatments.
UJVetDiagnInvest”,21,4,464-477.
12.GabinaitieneA.,SiugzdaiteJ.,Zilin-
skasH.,SiugzdaR.,PetkeviciusS.:
Mycoplasmabovisandbacterialpatho-
gensinthebovinerespiratorytract.UVet
Med”,2011,56,28-34.
13.GriffnD.:EconomicImpactAssociated
withRespiratoryDiseaseinBeefCattle.
UVeterinaryClinicsofNorthAmerica:
FoodAnimalPractice”,1997,13,367-
377.
14.HarrisF.W.,JanzenE.D.:TheHa-
emophilussomnusdiseasecomplex
(Hemophilosis):Areview.UVetJ”,1989,
30,816-822.
15.HoueH.:Epidemiologicalfeaturesand
economicalimportanceofbovinevirus
diarrheavirus(BVDV)infections.UVet
Microbiol”,1999,64,89-107.
6
