Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Prawdamaterialna
versus
kontradyktoryjność…
59
odpowiedzialnościkarnejwynikającejzart.231k.k.,awięczwiększenieryzyka
funkcjonariuszapublicznego,któryświadomiezdecydujesiędziałaćwsposób
sprzecznyzprawem,niedopełniającobowiązkówlubprzekraczającjegoupraw-
nienia.Taksięjednakniestało.
Pozytywnienależynatomiastocenićrezygnacjęztzw.protokołówograni-
czonych,wprowadzonychzdniem1lipca2015r.przezart.311§3k.p.k.Było
torozwiązanie,którerzeczywiściemogłoutrudniaćdotarciedoprawdymate-
rialnej.Oilebowiemnotatkaurzędowaniezastąpizeznańświadkaistanowi,
conajwyżej,informacjęodowodzie,otyleprotokół,choćbyograniczony,może
jużwproststanowićpodstawędowydaniaorzeczeniakońcowegowsprawie.
Mankamentemnowelizacji,któraweszławżyciewlipcu2015r.,byłoniewy-
pracowaniekryteriów,którymimiałbysiękierowaćprowadzącyprzesłuchanie,
wybierającnnajbardziejistotneoświadczeniaosóbbiorącychudziałwczyn-
ności”
.Kierującsięzasadąobiektywizmu,należałobyumieścićtuwszystkiete
oświadczenia,któremogąpozytywniebądźnegatywniewpływaćnasytuację
procesowąstronypostępowania.Niezawszejednakzgórymożnaprzewidzieć,
jakieinformacjewprzyszłościokażąsiękluczowedlarozstrzygnięciasprawy.
Protokółzaś,jakosposóbutrwalaniaprzebieguczynności,cieszysiędomniema-
niemzarównoprawdziwościzawartychtamtreści,jakiichkompletności(choćby
byłyoneograniczonedonajbardziejistotnychdlasprawy)
20
.Przesłuchiwanyzaś
świadek,niepouczanyofakcieograniczonegoprotokołowaniajegowypowiedzi,
niezawszeskorzystazuprawnieniadowniesieniazarzutówdotreściprotokołu.
Wtenotosposóbsądbędziedysponowaćprotokołem,któryzzałożeniausta-
wowegojestniepełny,aprzeztomożewprowadzaćwbłądiutrudniaćdotarcie
doprawdy.Jeślidodatkowoświadkanieudasiębezpośrednioprzesłuchaćprzed
sądem,ryzykowydanianiesłusznegoorzeczeniaopartegonatakichzeznaniach
wzrasta.Ztejperspektywyrezygnacjazinstytucjiprotokołówograniczonych
wydajesiętrafna.Trzebajednakdodać,żetenakurataspektproblemuniezostał
dostrzeżonyprzezprojektodawców,mimożeuzasadnienieustawyjasnoiczęsto
nawiązujedokoniecznościwzmocnieniagwarancjidotarciadoprawdymate-
rialnej.Tujednakodwrótoddopierocowprowadzonychprotokołówograni-
czonychjestkonsekwencjązmianymodelupostępowaniaprzygotowawczego,
któreponowniemazostaćrozbudowaneisłużyć,zgodnieznowymbrzmieniem
art.297§1pkt5k.p.k.,zebraniu,zabezpieczeniuiwniezbędnymzakresieutrwa-
leniudowodówdlasądu.
Wprowadzeniedoznowelizowanejustawyprocesowejart.344ai344bk.p.k.,
odpowiadającychdawnymart.345i346k.p.k.(wbrzmieniusprzed1lipca2015r.),
świadczyopowrociedorozwiązaniazakładającego,żetakżenaetapiepostępowa-
niaprzygotowawczegozasadaprawdymaterialnejpowinnaodgrywaćkluczową
20
WyrokSNz1.09.2015r.,SNO52/15,niepubl.
