Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
opuszczaniepoczątkowejsamogłoski;zamianyspecjalneniektórychsamo-
głosek;podstawieniaosobliweuwarunkowanecałościąwyrazu;wymianę
dwóchsamogłosek;przekładnię(metatezę),czylizamianyporządkugłosek
wwyrazach;substytucjejakościowe(zamianyjednychgłoseknainne)iilo-
ściowe(opuszczanietrudnychgłosek);przekładnię(metatezę);podstawie-
nia(epentezy).PozawyszczególnionymiosobliwościamijęzykowymiBau-
douindeCourtenaywymieniarozmaite,swoistezniekształceniawobrębie
wyrazówizdań,którychźródłaupatrujewindywidualnejtwórczościjęzy-
kowejchłopca(BaudouindeCourtenay71885,s.15-45).PracaBaudouinade
Courtenay,choćrzadkowspominanawnajnowszympiśmiennictwielogo-
pedycznym6,jestzpewnościąciekawąpróbąpodjęciatematykiniemoty.
W1902rokunaproblemniemotydziecięcejzwróciłuwagępolskilekarz
WładysławOłtuszewski.WswojejpublikacjiZboczeniamowy:niemota,beł-
kotanie,mowanosowaijąkaniepisał:„przeznazwępojmujemyzbocze-
nie,polegającenatym,żeobokmożnościrozumieniamowy,istniejebrak
mowysamodzielnej(niemotaruchowa)”(Ołtuszewski71902,s.20).Wspo-
mnianyautorwswojejpracywyróżniłjeszczedrugąpostać„zboczenia
mowy”objawiającegosięniemotą,amianowicie„mowęopóźnioną”(Ołtu-
szewski71902,s.20).„Odniemotyruchowejodróżniamyjeszczemowę
opóźnioną,tojestbrakmowymniejwięcejdo50rokużycia”(Ołtuszewski7
1902,s.20).Ołtuszewskidoprecyzowuje,żemowaopóźniona:„(ł)zależyod
osłabieniapamięcisłownych,ałącznieztymniemożnościwytworzeniaau-
tomatyzmuipowstaniamowysamodzielnej”(Ołtuszewski71902,s.20-21)0
Studiującpiśmiennictwozwiązanezniemotądziecięcą7dajesięzauwa-
żyć,żewciągubliskosześćdziesięciulatrozpoczynającychwiekXXniepo-
dejmowanotejtematyki.Pierwszahipoteza,jakasięnasuwa,każewiązać
sytuacjęzokresemIiIIwojnyświatowej0
W1963rokuukazałasięFizjologiaipatologiagłosu,słuchuimowy-ob-
szernamonografiapoświęconazagadnieniomfoniatrycznym.Jejautorka,
AleksandraMitrinowicz-Modrzejewska,poruszawniejproblematykęnie-
motyudzieci:„Niemotapolegananiemożnościposługiwaniasięmowąar-
tykułowanąiwystępujewdwóchpostaciach:jakoopóźnionyrozwójmowy
isłuchoniemota”(Mitrinowicz-Modrzejewska71963,s.255).Opóźniony
rozwójmowy(alalięprolongatę)rozpoznajesię-zdaniemMitrinowicz-
Modrzejewskiej-udzieci,uktórychdo3.rokużyciamowasięnierozwinie.
6Wzmiankęotymdzieleodnaleźćmożnanas.164SzkicówlogopedycznychJ.T.Kani(1982).
13