Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Rozwójfonologicznymowydziecka
głoskowe:CVV,VCV,CVC.Dostrzegasięwięcpowolipojawianiesięwmo-
wiedzieckarównieżsylabzamkniętych.Wszyscybadaczezgodnieodnoto-
wujątowzbogaceniejęzykowe.Zarębinaprzykładowoprzywołujenastę-
pująceprzykłady:kos’Gkosz?,kuc’Gklucz?,motelGmotor?itp.(Zarębina719657
s.18).
Wdalszymciąguwszechobecnyjestprocesprzekształcaniapostaci
wzorcowejwyrazu(
Rocławski,1991,s.14).Smoczyńskiwskazuje,żegłówną
przyczynątegozjawiskajęzykowegojestbrakpoczuciaakcentuwyrazo-
wego.Tatrudnośćuwidaczniasię„wsporejliczbiereduplikacjiwobec
wzorówjednozgłoskowychorazpozbawionymzasadysposobieredupli-
kowaniawzorówdwu-itrzyzgłoskowych”(Smoczyński71955,s.79-80)0
Dzieckowtymokresieborykasięjeszczezlicznymiproblemamifonolo-
gicznymi,ponieważbrakmu„kluczadoszybkiegoiwzględniedokładnego
przyswojeniaprawidełformygłosowejjęzykaotoczenia”(Smoczyński,
1955,s.80).
Womawianymokresierozwojumowydzieckoszczególnieintensywnie
posługujesięwyrazamidźwiękonaśladowczymi,czylitzw.onomatopejami.
Wyrazytewynikiemnaśladownictwacechrzeczy,uchwytnychzmy-
słami:wzrokiem,słuchemitp.Autorwymieniatrzytypyonomatopei:
a)krótkotrwałe,powstałewwynikuaktualniedziałającychbodźcówze-
wnętrznych;b)podpowiadaneiutrwalaneprzezotoczenie;c)długotrwałe,
obardziejustalonymznaczeniu,którychobecnośćniemazwiązkuzdzia-
łaniamiotoczeniawychowującego.Innymstałymelementemlingwistycz-
nymtegookresulicznewykrzykniki,partykuły,wołacz,rozkaźnikoraz
wyrazywskazujące(Smoczyński,1955,s.95).Stosunkowołatwepojawienie
sięwspomnianychformjęzykowychzwiązanejestzichfunkcjąekspre-
syjno-impresyjnąorazsilnymzwiązkiemzaktualnąsytuacjąlubaktem
mowy.
Mowadzieckazprzełomu10i20rokużyciajestjeszczebardzoznie-
kształcona,niestała,płynna.Możnarzec,jestjedyniezbliżonadonor-
malnej.Uschyłkutegookresu,wedługobserwacjiKaczmarka,dzieckopo-
trafijużwymówićwszystkiesamogłoskiustne.Ichartykulacjajestzmienna,
toznaczyrazjestidentyczna,jakudorosłych,innymrazemjestodmienna,
zwężonalubrozszerzona,cofniętalubwysuniętadoprzodu.Braknato-
miastsamogłoseknosowych.Wśródspółgłosekbezodchyleńrejestrujesię:
k7k’7d7t7n7ń7m7b7s7p7p7in(por.Kaczmarek71953,s.32).
44