Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
rozwojowąprocesieakwizycjijęzyka.Przykłademtakiejpracyjestwydana
w1975rokupozycjaHalinySpionekZaburzeniarozwojuuczniówaniepo-
wodzeniaszkolne.Wedługautorkiopóźnieniemowymożesięprzejawiać
„wpóźniejszympojawianiusięgaworzenia,wpóźniejszympojawianiusię
pierwszychsłów,wubóstwiesłownikadziecka(zarównowmałejliczbie
rozumianych,jakiczynniewymawianychsłóworazwbrakupewnychczę-
ścimowywsłownikudziecka),wpóźniejszympojawianiusięwmowie
dzieckazdańprostychorazzłożonych,wdłuższymutrzymywaniusię
wwypowiedziachdzieckanieprawidłowychstrukturgramatycznych,
wdłużejutrzymującymsięwadliwymwymawianiuróżnychdźwięków
mowy”(Spionek71975,s.162).Autorkawyróżniłatrzygrupydziecizoma-
wianymproblemem,wzależnościodschematuopanowywaniamowy:
„dzieci,którezaczęłymówićzopóźnieniem,alewymowaichbyłaodrazu
poprawna,(ł)dzieci,którezaczęłymówićwewłaściwymczasie,alewy-
mowaichbyłazbytdługonieprawidłowa,(ł)dzieci,którezaczęłymówić
zopóźnieniemidługowymawiałyróżnedźwiękinieprawidłowo”(Spionek7
1975,s.162-163).Spionekzauważyła,żepoważneopóźnieniawrozwoju
mowyspowodowanesąnajczęściej„mikrouszkodzeniemośrodkowego
układunerwowego,którepowstałopodwpływembiologicznychczynni-
kówpatogennychdziałającychwokresieprenatalnymorazokołoporodo-
wym”(Spionek71975,s.164).Wśródinnychprzyczynwymieniłazaniedbania
pedagogiczneorazurazymózgu.
Również
wroku1975dodyskusjinatematniemotydziecięcejwłączył
sięjęzykoznawcaLeonKaczmarek.BadaczwartykuleKorelacyjnaklasyfi-
kacjazaburzeńsłownegoipisemnegoporozumiewaniasięzdefiniowałnie-
motęjako„brakumiejętnościporozumiewaniasięsłownego,brakumiejęt-
nościbudowaniaiodbiorutekstówsłownych,brakmowy”(Kaczmarek7
1975,s.7).Przyczymautormiałtutajnauwadzeprzedewszystkimdzieci
głuche.WśródpodtypówniemotyKaczmarekwyliczyłniedokształcenie
mowyudzieckauwarunkowanekonstytucjonalnielubdziedziczniealbo
powstałenaskutekuszkodzeniacentralnegosystemunerwowego”(Kacz-
marek71975,s.8)0WyodrębnionepodtypyutożsamiałKaczmarekznastę-
pującymi,używanymizamienniewliteraturzeprzedmiotu,pojęciami-ala-
lią,afazjądziecięcą(rozwojową,wrodzoną)7audimutitas,słuchoniemotą
(ruchową-dyslaliącałkowitą,sensorycznąimieszaną)(Kaczmarek719757
s.8).Wyodrębniarównieżagramatyzm,czyli„budowaniewypowiedzi
–19–
