Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Produkcjarolniczaaturystyka
two.Gdyczłowiekzrozumiałkorzyściwynikającezupraw,zacząłsięrozwój
rolnictwa[Nowiński,1957].
Istniejątakżeinnehipotezypowstaniarolnictwa,odmienneodwspomnia-
nej,tzw.teorii„śmietnisk”
.Międzyinnymi,niezwykleciekawateoria„oaz”
Childe’a.Zakładałaona,żezmianyklimatycznenaBliskimWschodzie,nasty-
kuplejstocenuiholocenu,polegającenaosuszeniusięklimatu,doprowadziły
doskupieniasięludziwdolinachrzekioazachroślinności.Bliskikontakt
zflorąwtychmiejscach,miałspowodowaćjejudomowienie.Jednakwświetle
badańpalinologicznychteoriataniezostałapotwierdzona.Kolejnąhipotezą
jestteoriadeterminizmuklimatycznego,wskazującanazaistnienie15tys.lat
temunaBliskimWschodzieniezwyklekorzystnychwarunkówklimatycznych
dlarozwojurolnictwa.Warunkiklimatyczneidominacjaroślinnościstepowej
zdużymudziałemdzikichtraw,międzyinnymipszenicypłaskurki,jęczmie-
niaiżyta,umożliwiłyudomowieniedzikichroślin.Natomiast,wmyślteorii
przeludnieniaistresu,rolnictwomiałobypowstaćwwynikuzmianspowo-
dowanychnadmiernymrozrostempopulacjiludzkich,powodującymzmniej-
szeniezasobówpokarmowychwśrodowisku.Wkonsekwencji,zjawiskoto
miałodoprowadzićdoszukanianowychźródełpożywienia,atymsamymdo
początkówrolnictwa.Tymczasem,znaczącywzrostliczbyludnościnastąpił
dopierowwynikuwprowadzeniarolnictwa[Wasylikowa,2001].
Przejścieodgospodarkiprzyswajającejdowytwórczejbyłojednymznaj-
donioślejszychzdarzeńwdziejachludzkości.Badanianadpoczątkiemrol-
nictwanależąprzedewszystkimdoarcheologii,aletakżebotaniki,zoologii
ipaleoekologii.Zrozumienieprocesówpowstaniairozwojurolnictwaumoż-
liwiajądodatkowomiędzyinnymitakienaukijaketnologia,antropologia,
atakżecorazdoskonalszemetodydatowaniaszczątków[Wasylikowa,2001].
Najwcześniejszauprawaroślinrozwinęłasięniezależniewkilkumiejscach
uschyłkuostatniegozlodowacenia(11500-8500lattemu).Pierwszegrupy
ludnościrolniczej,któreprzybyłyzpołudniaEuropyokoło4200latp.n.e.,
wzdłużDunajuprzezKarpatyiBramęMorawskąiosiedliłynanaszychzie-
miach,byłytoludy
kulturyceramikiwstęgowejrytej
,wywodzącesięzkręgu
kulturnaddunajskich[SzaferiZarzycki,1972;GodłowskiiKozłowski,1983].
Ludnośćtabyłaplemionamipastersko-rolniczymi.Osiedlałasięnażyznych
glebachlessowychiczarnoziemach[Nowak,1999].Rolnicycidotarlinanasze
ziemiezeznajomościązaskakującejliczbygatunkówroślinuprawnych.Byłyto
przedewszystkimzboża:pszenice-TriticumdicoccumorazTriticummono-
coccumijęczmień-Hordeumvulgare.Obagatunkipszenicwystępująrazem
wznajdowanychszczątkach,zatemprawdopodobnejest,żebyłyuprawiane