Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
20Fazakonceptualizacjiioperacjonalizacjiwbadaniunaukowym
zapomocązmiennychzwanychzmiennymiobjaśnianymi,endogenicznymi,
wewnętrznymilubzmiennymizależnymi.Wmodelachozłożonychstrukturach
definiujesięrównieżpojęcia,któreoddziałująjednocześnienazmienne
endogeniczne,jakiegzogeniczne.Takiezmienneokreślasięmianemzmiennych
zakłócających.Efektichoddziaływanianazmiennąendogenicznąniemożebyć
odizolowanyododdziaływanianatęzmiennąpozostałychzmiennychegzoge-
nicznych.Budującmodelebadanychzwiązkówprzyczynowo-skutkowychnależy
równieżuwzględnićoddziaływanienaprzyczynyiskutkianalizowanychzależ-
nościtakichzmiennych,którewmodeluniesąidentyfikowaneiktórychnatura
jestnieznana.Zmiennetegotypuokreślasięmianemskładnikówpominiętych
wmodelulubskładnikówpozostałych,awniektórychmodelachokreślasięje
mianemskładnikówlosowych.
Metodyformalnepoznanianaukowegoumożliwiająosiągnięcieszeregu
korzyścibadawczych.Popierwsze,pozwalająbadaćskomplikowanestruktury.
Podrugie,dziękikoniecznościposługiwaniasięregułamiiaksjomatamiwana-
lizowaniusystemówformalistycznych,chroniąprzedtzw.„milczącymizałoże-
niami”,czylifaktycznymbrakiemsformułowanychzałożeń.Potrzecie,skutecznie
ijednoznaczniewyjaśniająpojęcia,aponadto,wyznaczająszerokiepolezasto-
sowań.Ujęcieformalistyczne,dziękitemu,żeposługujesięjedyniegraficznym
kształtemznakuiodnoszącymisiędoznakówregułamitransformacji,dopuszcza
wieleinterpretacji.
Przypadek1
Konceptualizacjauwarunkowańskłonności
dozabezpieczaniasięnaokresstarości
WbadaniuzrealizowanymprzezJ.Perek-Białas(2001)celembyłookreślenie
mechanizmuoszczędzaniapolskichgospodarstwdomowychdążącychdozabez-
pieczeniaswojejstarości.Napodstawieprzegląduliteraturytematusformułowano
czteryhipotezybadawcze,odnoszącesiędocelugłównegobadania.
H
1iStymulantąpotrzebyzabezpieczeniasięnastarośćjestwiekgłowy
gospodarstwadomowego.Jesttonajsilniejszadeterminantakształtującazacho-
waniagospodarstwdomowychwtymobszarze.
H
2iSkłonnośćdooszczędzaniagospodarstwdomowychzprzeznacze-
niemnaczasemeryturyjestuzależnionaoddochodugospodarstwadomowego.
Imwiększypoziomdochodów,tymwiększaskłonnośćdooszczędzaniawogóle
orazdooszczędzaniazmyśląozabezpieczeniuswojejstarości.
H
3iSkłonnośćdooszczędzanianaczasstarościzależyodliczbyposiada-
nychdzieciorazosiągniętegopoziomuwykształcenia.Skłonnośćdooszczę-
dzanianaczasemeryturyjestmniejszadlarodzinnuklearnych.Istniejewiększa
świadomośćdozabezpieczaniaswojejprzyszłościwśródgospodarstwosób
samotnychorazzwyższymwykształceniem.