Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Przekładniezębate
1.1.Historiairozwój1
Kołaiprzekładniezębatestosowanojużwstarożytności(przedkilkomaty-
siącamilat),jakkolwiekwprymitywnejpostaci.Późniejszewiekiprzyniosły
tylkonieznacznypostępwrozwojukółiprzekładnizębatychzwiązanygłównie
zzegarmistrzostwem.DopieronaprzełomieXVIIIiXIXw.przekładniezębate
nabraływiększegoznaczenia,gdywynalezionomaszynęparową.Dalszyrozwój
przypadającynadrugąpołowęXIXstuleciawiążesięściślezwynalezieniem
szybkoobrotowegosilnikaelektrycznego,turbinyparowejisamochodu.
Chodziłotuoznacznąredukcjęobrotóworazoskrzynkiprzekładniowe(pręd-
kości)mającenaceluzmianęobrotówwszerokimzakresie.Dopierojednakpowsta-
nieodpowiedniodokładnychmetodobróbki(naprzełomieXIXiXXw.)orazwyna-
lezieniewysokowydajnychmateriałównarzędziowych(napoczątkuXXw.)stałosię
punktemzwrotnymdogwałtownegorozwojuizastosowaniakółiprzekładnizęba-
tych.Bardzopomocnebyłyrozważanianatematodtwarzaniawzajemniesprzężo-
nychzarysówzębównapodstawieliniizazębieniaprzedstawioneprzezReuleaujta
iopartenanichdalszedociekaniainnychuczonych.Stałysięonepodstawądozro-
zumieniateoriizazębienia,zasadobróbkiobwiedniowejizagadnieńpomiarowych.
Tenstałyiciągłyrozwójorazolbrzymiąpowszechnośćprzekładniezębateza-
wdzięczająprzedewszystkimstałości(niezmienności)przełożenia.Drugim,rów-
nieważnymczynnikiemjestto,żesprawnośćzazębieniadobrzewykonanej,wła-
ściwiezmontowanejismarowanejprzekładnijestbardzoduża,większaniżinnych
przekładni(mechanicznych,hydraulicznychczyteżelektrycznych).Pozatymnale-
żystwierdzić,żeskrzynkaprzekładniowazkołamizębatymimaniewielkie
wymiarywporównaniuzinnymiprzekładniamidoprzenoszeniatejsamejmocy.
Wskutektychzaletprzekładniezębateznalazłyzastosowanieniemalwkaż-
dymmechanizmie.Spotykasięjewięcnietylkowpojazdachmechanicznych,
1reduktory.comWebSystem.
17
