Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
RozdziałI.Uwarunkowaniamiędzynarodowoprawnejstandaryzacji...
zaśjegousługitraktowanojakopraktycznąkonieczność.Ponieważto
prokuratorprowadziłproceszastronęidecydowałojegoprzebiegu,
przyznawanomustatus„panapostępowania”(łac.dominuslitis).Prawo
iprzysięgazawodowazobowiązywaływzwiązkuztymprokuratorówdo
wstępnegobadaniaprzedkładanychimsprawiodmowypodejmowania
sięprowadzeniatychznich,któreuznalizaniesłuszne(cowyrażano
łacińskąformułą:Quodsiabinitiovideritcausaesseiniustam,statim
eamdimittet)16.
Wówczesnymporządkuprawnymdoadwokatównależałoprzede
wszystkimwystępowanieiprzemawianieprzedsądem,podczasgdy
umiejscowienitużzanimiwsądowejhierarchiiprokuratorzyzajmowali
sięgłównieopracowywaniempismprocesowych.Funkcjeobuzawodów
byływdużejmierzekomplementarne:narozprawieprokuratorzy-
względnieichzastępcy,czylisubstytuci-asystowaliprzemawiającym
adwokatom(awograniczonymzakresiesamirównieżwystępowali
przedsądem).Gdyzaśadwokatprzedkładałpismowsprawie,wy-
magałoonowcześniejszegoprzejrzeniaprzezprokuratora-istniało
bowiemdomniemanie,żetowłaśnietenostatninajlepiejznasprawę,
odpowiadazajejprzebieg,atakżejestnajlepszymznawcąprocedury.
Wniektórychokresachdopuszczanozresztąjednoczesnewykonywanie
zawoduadwokataiprokuratora17.
Wśredniowieczumonarchapoczątkowobrałbezpośredniudziałwspra-
wowaniuwymiarusprawiedliwości,aprzeztoosobiścieczuwałnad
interesamiswoimiikrólestwa,dbałoochronęporządkupubliczne-
go,aniekiedyteżpełniłfunkcjeoskarżycielskie.Stopniowojednak
następowałaemancypacjawymiarusprawiedliwości,królwycofałsię
zbezpośredniegosprawowaniawładzysądowniczej,aparlamentjako
trybunałpracowałpodprzewodnictwemsędziego.Pojawiłasięzatem
idea,abynieobecnegomonarchęzastępował-chociażbezudziału
wwyrokowaniu-mandatariusz,czyliprokurator.Równocześniemo-
16
EncyclopédieouDictionnaireraisonné...,t.XIII,s.415-416;P.-H.Duvigneau,
Discourssurlaprofessiondeprocureur,Genève1783,s.82-83.
17
L.Lemesle,Leprocureur...,s.3;EncyclopédieouDictionnaireraisonné...,t.XIII,
s.414,416;P.-H.Duvigneau,Discours...,s.89-95.
