Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
ProlegomenadoedycjidziełPiotraSkargi
LatadziewięćdziesiąteXXwiekunieprzyniosłyznaczącegoożywienia
wbadaniachSkargowskiejtwórczości.Opoglądachnadwornegokaznodziei
ZygmuntaIIIWazynapaństwoiKościółpisałStanisławObirek;autorten
poświęciłrównieżartykułyKazaniomomiłosierdziuiOjednościKościołaBoże-
go16.Zzainteresowaniembadaczyspotkałysięponadtoutworyotematyce
wojennejicyklkazańosprawachostatecznychczłowieka17.Wpierwszychla-
tachXXIwiekunastąpiłpewienprzełomwbadaniachnadŻywotamiświętych,
którympoświęciliswojerozprawyAndreaCeccherelliiAnnaKapuścińska.
Praceteprzynoszązjednejstronysystematyczneomówienieproblemów
źródłowychitranslatorskich,azdrugiejwskazująnadużąsamodzielność
SkargiwopracowaniuŻywotówipozwalająosadzićjewkontekściepotry-
denckiejodnowykatolicyzmu18.Oretorycznościtegozbioruijegorecepcji
pisałAndrzejBorowski19.WartotakżeprzywołaćpraceAnnySitkowejora-
miewydawniczejutworówkrólewskiegokaznodzieiijęzykoznawczedocie-
kaniaAnnyPaluszak-Bronki,opartenamaterialeSkargowskichkazań20.Nie
możnapozatympominąćnajnowszychopracowańdotyczącychTowarzy-
stwaJezusowegoorazjegodziałalnościliterackiej,kulturalnejiedukacyjnej.
NieocenionymźródłeminformacjiozakonieijegoczłonkachjestEncyklope-
diawiedzyojezuitach,aponadtoopracowaniezbioroweJezuiciakulturapolska,
zawierającemiędzyinnymiartykułyAndrzejaBorowskiegoohumanizmie
jezuickim,LudmiłyJankowskiejorecepcjiSkarginaRusiiRyszardaŁużne-
goojegostosunkudoKościoławschodniego21.Dalejtrzebawymienićprace
BronisławaNatońskiegoSJozwiązkachjezuitówzAkademiąKrakowską
16S.Obirek,WizjaKościołaipaństwawkazaniachks.PiotraSkargiSJ,Kraków1994;idem,Teo-
logicznepodstawypojęciajednościwdzieleks.PiotraSkargiOjednościKościołaBożego[w:]Unia
brzeska.Geneza,dziejeikonsekwencjewkulturzenarodówsłowiańskich,red.R.Łużny,F.Ziejka,
A.Kępiński,Kraków1994,s.183-199;idem,KoncepcjamiłosierdziawpismachPiotraSkargiSJ[w:]
Charitas.Miłosierdzieiopiekaspołecznawideologii,normachpostępowaniaipraktycespołecznościwy-
znaniowychwRzeczypospolitejXVI-XVIIIwieku,red.U.Augustyniak,A.Karpiński,Warszawa
1999,s.19-29.
17S.Herman,Wojnaiżołnierzwokresiekontrreformacji.Szkicezdziejówliteraturypolskiej
iobcej,ZielonaGóra1983;M.Lenart,Milespiusetiustus.Żołnierzchrześcijańskikatolickiejwiary
wkulturzeipiśmiennictwiedawnejRzeczypospolitej(XVI-XVIIIw.),Warszawa2009;J.Kowzan,
Quattuorhominumnovissima.Dziejeseriitematycznejczterechrzeczyostatecznychwliteraturzesta-
ropolskiej,Siedlce2003.
18A.Ceccherelli,OdSuriusadoSkargi.Studiumporównawczeo„Żywotachświętych”,Izabe-
lin2003;A.Kapuścińska,„Żywotyświętych”PiotraSkargi.Hagiografia-parenetyka-duchowość,
Szczecin2008.
19A.Borowski,Staropolska„książkadlawszystkich”,czyli„Żywotyświętych”ks.PiotraSkargi
SJ[w:]Retorykaatekstliteracki,red.M.Hanczakowski,J.Niedźwiedź,t.1,Kraków2003.
20A.Sitkowa,Napołówduszludzkich.OliterackiejramiewydawniczejwedycjachkazańPiotra
Skargi(XVI-XVIIIw.),Warszawa1998;A.Paluszak-Bronka,JęzykkazańksiędzaPiotraSkargi.
Grafiaiortografia,fonetykazfonologią,fleksja,składnia,Bydgoszcz2003.
21EncyklopediawiedzyojezuitachnaziemiachPolskiiLitwy1564-1595,red.L.GrzebieńSJ
etal.,Kraków1996[wersjainternetowa:http:/
/www.jezuici.krakow.pl/bibl/enc.htmm,dostęp
11marca2010];Jezuiciakulturapolska.MateriałysympozjumzokazjiJubileuszu500-leciaurodzin
IgnacegoLoyoli(1491-1991)i450-leciapowstaniaTowarzystwaJezusowego(1540-1990).Kraków,
15-17lutego1991r.,red.L.GrzebieńSJ,S.ObirekSJ,Kraków1993.
