Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
ISTOTAKOMUN|KACJ|SPOŁECŻNEJ
interakcjisymbolicznej,macharakterperformatywny.Proceskomunikacjijestzaś
zarazemdziałaniemkomunikacyjnym37.
Nawetjednakjeślipotraktowaćsystemkulturowyispołecznyjakowytwór
procesówkomunikacyjnych–to,wedleKulczyckiego,pozostająoneflniezależne
odkonkretnychaktówkomunikacyjnych:takjakrelacjesyntaktyczneistnieją
niezależnieodużyciajęzyka”
.(Kulczycki,2012:39).Światkulturowyistniejeobiek-
tywnie.Towłaśniedziękiniemumożliwajestkomunikacja.Ludzkiedziałaniamają
senswramachintersubiektywnychnormkulturowych,którezkoleiistniejądzięki
komunikacji–jejfunkcjąjestnietylkoprzekazywanieinformacji(tostanowiwy-
miarindywidualnykomunikacji),aletakżeutrzymywaniekulturowychwarunków
komunikacji,np.języka(tospołecznywymiarkomunikacji).flPodejściekonstytu-
tywnepróbujeodebraćprymatwbadaniachnadkomunikacjąteoriiinformacji
ipsychologii,przenoszącśrodekciężkościnakulturęispołeczeństwo.Ukazuje
wtensposób,iżczłowiekmożedziałaćjedyniepoprzezkulturęiwytworzone
wniejnarzędzia”
.(Kulczycki,2012:41).
Zwolennicyujęciakonstytutywnegouznają,żekomunikacjanieopierasięna
działalnościpartykularnejjednostki;fljestcałością,wktórejjednostkauczestni-
czy,stającsięraczejaktoremspołecznymniżpoczątkiemprocesu”
.Przesunięcie
punktuciężkościzjednostkinakulturęwiążesięzzanegowaniemmożliwości
istnieniaindywidualnychjęzyków–jużaustriackifilozofLudwigWittgenstein
(1889-1951)pisałonieistnieniujęzykaprywatnego.Językpojmowanyjestjako
obiektywnieistniejącystrukturalnykontekstdziałańkomunikacyjnych.Jako
zwolennikkulturalizmuKulczyckidowodzi,żefljęzykrozwijasięwyłączniejako
zjawiskospołeczne.Albowiemczłowiekrozumiesamsiebietylkowtedy,gdyuda
musięsprawdzićuinnychzrozumiałośćswoichsłów”
.Każdyaktkomunikacji
pojmowanyjestdialogicznie–jakoformainterakcjisymbolicznej.(Kulczycki,
2012:34,44;zob.Piasek,2010:93-94).
Jednostkapodejmującadziałaniakomunikacyjnenieustanawiakomunikacji,
tylkowłączasiędoń:komunikacjaistniejeniezależnie,macharakterpermanentny
(wkomunikacjisięuczestniczy).flStanowionazespółkodów
38
ireguł,któreczynią
37
Kulczycki,zaniemieckimsocjologiemMaxemWeberem(1864-1920),odróżniadziałania
komunikacyjneodzachowańkomunikacyjnych.Działanieopartejestnakulturze;zacho-
waniazaśnastępujągłównienapoziomiebiologicznym,bezrefleksyjnie.ZkoleiJürgen
Habermaswyróżniadziałaniekomunikacyjne(oznaczająceracjonalnedążeniedokon-
sensusu)jakojedenzczterechrodzajówludzkichdziałań.Jednymznichjestdziałanie
dramaturgiczne–flJestononastawionenamanipulowaniewłasnymwizerunkiemwcelu
osiągnięciakorzystnegorezultatu.Jednostkiwywołująokreślonyobrazuswojejpubliczności
przezmanipulowaniewrażeniami.Aktorzywzajemnieoszukująsięitakmanipulująswoim
zachowaniem,abymócprzedstawićswojeintencje”
.(Myśliwiec,2009:41).Nagruncie
mojegowykładutegotypudziałaniauznajęzawchodzącewobrębkomunikacji.
Kodemokreślasięsystemznaczeniowy(organizacjiznaków),wspólnydlaczłonkówdanej
kulturylubsubkultury(jednymzkodówjestjęzyknaturalny).Składasięzarównozezna-
38